دیباچه ای درباره رستوران ...

دیباچه ای درباره رستوران :

رستوران‌ها جزو اصولی‌ترین نهادها برای هر کشور و فرهنگی در جهان هستند. شروع پیدایش رستوران، به شکل امروز و به عنوان محلی که در آن مردم به خوردن و نوشیدن و معاشرت می‌پردازند، به انقلاب فرانسه برمی‌گردد. اما حتی قبل از آنکه ماری آنتوانت و لویی شانزدهم به گیوتین سپرده شوند هم، رستوران‌ها داستان خود را داشتند.

ایده فروش مواد غذایی برای ایجاد سود، به زمان شروع تمدن بازمی‌گردد. نیاز به وجود مکانی عمومی برای خوردن غذا اتفاقی است که در امپراتوری رم و چین باستان هم وجود داشت. زمانی که دهقانان و کشاورزان برای رساندن دام و محصولات خود به بازارهای مواد غذایی به شهرها می‌رفتند، گاهی روزها در راه بودند. برای همین تعدادی مسافرخانه یا مکانی که بشود در آن غذا خورد در طول جاده‌ها به وجود آمد. معمولاً در مکانی که در میان شهر وجود داشت، مقداری غذا بر روی یک میز بزرگ و واحد سرو می‌شد و البته هیچ منویی هم وجود نداشت. چرا که انتخاب غذا با آشپز بود!

به علت عدم وجود آشپزخانه در خانه‌ها، فروشندگانی برای ارائه غذا بر روی چرخ‌های دستی کوچک وجود داشتند. این کار البته هنوز هم در بسیاری از شهرهای دنیا رایج است. غذاهایی که آن‌ها می‌فروشند غذاهایی معمولاً از پیش طبخ شده و ارزان است که هر کسی بتواند از پس خریدنش برآید.

در قرون وسطی، در خاور میانه مکان‌هایی در شهرها و بین راه‌ها قرار داشت که برای مسافران غذا به همراه دسر و نوشیدنی سرو می‌شد و به کسانی که در ازای غذا پولی نداشتند غذای رایگان داده می‌شد، بعدها در دوره رنسانس در اروپا، کاروانسراها و میخانه‌ها مکانی برای خوردن غذا بودند. در اسپانیا این مکان‌ها بودگاس خوانده می‌شد که تاپاس یا همان مزه در آن‌ها سرو می‌شد. در انگلستان سوسیس و شیرینی رواج داشت و در فرانسه انواع خورش و سوپ در رستوران‌ها سرو می‌شد.

به محض سفر کلمب به قاره آمریکا در سال ۱۴۹۲ تجارت جهانی گسترش یافت و غذاهای بیشتری به اروپا وارد شد. قهوه، چای و شکلات خوراکی‌هایی بودند که در غذاخوری‌های عمومی سرو می‌شدند و نوشیدنی‌ها هم کم‌کم راهشان را به آن‌ها باز کردند.

در قرن ۱۷ میلادی، با وجود آنکه همچنان وعده‌های کامل غذایی در منازل خورده می‌شد، تعدادی از اشراف‌زادگان که متمول‌تر بودند، به جای استفاده از مکان‌های عمومی غذای خود را در یک سالن خصوصی در ناهارخوری‌ها می‌خوردند.

در فرانسه و در طول قرون وسطی هر صنفی به صورت انحصاری یک ماده غذایی را به فروش می‌رساند؛ مثلاً اگر شما به حزبی که مسئول فروش گوشت پخته بود تعلق نداشتید، فروش گوشت برای شما به هر شیوه‌ای ممنوع بود. در سال ۱۷۶۵ مردی به نام بولانگر، به خورشی که در مغازه‌اش می‌فروخت، بره ی پخته اضافه کرد واسمش را رستوران گذاشت به معنای تازگی و البته همان روز دستگیر شد. اما اتفاقی که افتاد این بود که بولانگر در دادگاه پیروز شد و در طی ۲۰ سال بعد مغازه‌های غذا فروشی دیگر هم در پاریس از کار او پیروی نمودند.

با سرنگونی ماری آنتوانت و لویی شانزدهم، روش‌های قدیمی هم با آن‌ها سرنگون شد. احزاب از بین رفتند و آشپزهای شخصی آن‌ها هم از کار خود استعفا دادند. بسیاری از این آشپزها رستوران‌های خودشان را در پاریس افتتاح کردند و راه‌های جدید غذا خوردن یکی پس از دیگری به روی کار آمد.

چینی‌های ظریف، کارد و چنگال، رومیزی‌های زیبای کتانی و تمام چیزهایی که تابحال فقط مخصوص اشراف بود، برای همه شهروندان فرانسوی در دسترس قرار گرفت. منوها متنوع شد و هر دو مدل سلف سرویس و غذای انتخابی به شیوه رستوران‌ها اضافه گشت. اگرچه که غذاخوری‌هایی به شیوه پیشین همچنان وجود داشتند اما فاین داینینگ‌ها کم‌کم در همه اروپا جای خود را باز کردند.

تاریخچه رستوران در ایران :

 

در طی صد سال پیش، افراد علاقه چندانی جهت برپا کردن رستوران نداشتند و عده ای کار کردن در مهمانخانه و خدمات پذیرایی را پسندیده نمی دانستند به گونه ای که سید مسعود نوربخش با گذری در تاریخچه این مکان ها می نویسد:

در سال های نخست قرن اخیر در ایران توجه چندانی به امر تأسیسات اقامتی و پذیرایی مبذول نمی شد. مسافران داخلی علاقه ای به اقامت در مهمانخانه ها از خود نشان نمی دادند و بیشتر در منازل دوستان و اقوام مقیم می شدند. مسافران خارجی و گردشگران نیز به آن تعداد نبودند که هزینه های این واحدها را تأمین نمایند.

نخستین مهمانخانه ای که به سبک جدید در ایران تاسیس شد ” مهمانخانه نظافت ” نام داشت که در سال 1321 هجری قمری  توسط میرزا اسحق خان معزز الدوله در تبریز بپا شد.

حاجی کلانتر ؛ در حوالی باغمیشه؛ سر کوچه میرزا نصرالله – که بعدها دانشسرای مقدماتی و کتابخانه تربیت در آن بنا شد کاروانسرای بزرگی داشت که به کاروانسرای کلانتر مشهور بود .

این کاروانسرا از طریق ارث به میرزا اسحق خان ؛ کدخدای باغمیشه تعلق گرفته بود که او آنجا را خراب کرد و ساختمانی با اتاق های متعدد و آشپزخانه و سالن غذا خوری ایجاد کرد و نام آنرا ” مهمانخانه نظافت ” نهاد.

در اطلاعیه ای که در بیست و پنجم شعبان 1321 هجری قمری درباره آغاز به کار این مهمانخانه منتشر شده نکاتی درباره پذیرایی از مهمانان و دادن غذا به بیرون  نوشته شده بود که در آن زمان به کلی تازگی داشت.

 

و حالا انواع رستوران :

رستوران Fine Dining

یکی از انواع رستوران‌ها، رستوران Fine Dinning  می‌باشد. اکثر افراد این گونه رستوران‌ها را برای مراسم‌های خاصی مانند سالگردها، تولد‌ها، قرارهای ملاقات و … انتخاب می‌کنند. در این گونه از رستوران‌ها یک سری فاکتور وجود دارد که نشان می‌دهد این رستوران Fine dining می‌باشد.

• لباس رسمی و آداب غذاخوری خوب
• دکوراسیون فوق العاده و فضایی رسمی
• کارکنان به طور کلی توجه بیشتری به مشتریان دارند و از آداب خاصی برای خوردن و سرو غذا استفاده می‌کنند.
• منوها ممکن است دارای غذاها و مواد عجیب و غریب یا جالب باشند.
• منو ها قیمت بالاتری نسبت به رستوران‌های دیگر دارند.

 

رستوران Casual Dinning | انواع رستوران‌ها

رستوران Casual Dinning یکی دیگر از انواع رستوران‌ها می‌باشد. محیط رستوران‌های Casual Dinning بر اساس نام تجاری و مشتری مورد نظر بسیار متفاوت است، اما اکثر آنها ویژگی‌های زیر را دارند:

• منوهایی با قیمت مناسب
• سرویس روی میز ارائه می‌شود.
• فضای آرام دارند.
• دکوراسیون خاص دارند.

 

رستوران‌ Contemporary Casual 

 اخیرا رستوران‌های معمولی ظهور کرده‌اند که با رستوران‌های مدرن و شیک متمایز هستند. از پروتکل‌های سازگار با محیط زیست پیروی می‌کنند و غذاهای سالم و منحصر به فرد را با غذاهای ترکیبی سرو می‌کنند. در زیر ویژگی‌های یکی دیگر از انواع رستوران‌ها را با هم دیگر می‌خوانیم.

• معمولا سرویس روی میز ارائه می‌شود.
• فضایی معمولی و در عین حال شیک دارند.

رستوران خانوادگی Family Style | انواع رستوران‌ها

رستوران‌های خانوادگی یکی دیگر از انواع رستوران‌ها است. معمولا در رستوران‌های خانوادگی غذا به صورت ظروف مشترک یا دیس سرو می‌شود . در برخی از رستوران‌ها میتوان در خواست غذا به صورت جداگانه یا پرسی نمود. در زیر به برخی از مشخصات رستوران‌های خانوادگی اشاره خواهیم کرد:

• غذا در بشقاب‌های بزرگ سرو می‌شود تا غذاها بین مهمان‌ها به اشتراک گذاشته شود.
• سرویس روی میز ارائه می‌شود.
• ظروف بر روی میز چیده می شود و مهمان ها خودشان غذا را سرو می کنند.
• بسیاری از آنها دارای فضایی معمولی هستند، هرچند رستوران‌های مجلل به سبک خانوادگی نیز وجود دارند.

 رستوران Fast Casual 

 تعداد زیادی از رستوران‌های Fast Casual وجود دارد تا به افرادی که به دنبال یک غذای سریع‌تر و سالم‌تر از فست فود اما مقرون به صرفه تر از رستوران‌های معمولی هستند سرویس ارائه کنند.رستوران Fast Casual یکی از نو ظهورترین انواع رستوران‌ها است که امروزه استقبال خوبی ار آنها می‌شود. بیشتر رستوران‌های Fast casual دارای ویژگی‌های زیر هستند:

 

• کیفیت غذا و قیمت ها معمولا از فست فودها بالاتر است اما از غذاهای معمولی کمتر است.
• سرویس پیشخوان دارند.
• دکوراسون معمولی و امروزی دارند.

 

رستوران Fast Food | انواع رستوران‌ها

فست فودها از پرمخاطب‌ترین انواع رستوران‌ها هستند. احتمالا با محبوب‌ترین رستوران‌های فست فود مانند مک دونالد و تاکو بل آشنا هستید. در زیر ویژگی‌هایی که اکثر فست فودها به اشتراک می‌گذارند آورده شده است:

• تمرکز اصلی فست فودها بر تحویل سریع غذا می‌باشد.
• سرویس پیشخوان و یا تحویل در خوردرو دارند.
• معمولا به صورت زنجیره‌ای می باشند.
• دکوراسیون معمولی دارند.
• غذاها در بسته بندی و ظروف یکبار مصرف سرو می‌شود.

 

کافی شاپ Café Shop

یکی از جذاب ترین انواع رستوران‌ها کافه‌ها و کافی شاپ ها هستند. چه در راه رفتن به محل کار خود باشید و به دنبال یک فنجان قهوه باشید، چه بخواهید با دوست قدیمی خود در جایی قرار بگذارید، کافه‌ها محیط مناسبی را برای شما فراهم می‌کنند. اکثر کافه ها دارای ویژگی‌های زیر هستند:

• معمولا در کافه صبحانه، میان وعده و گاها ناهار سرو می‌شود.
• فضایی معمولی و آرام دارند.
• بسیاری از افراد ممکن است کارهای روزمره خود را در کافه انجام دهند.

 

بوفه Buffet | انواع رستوران‌ها

بوفه‌ها این امکان را به مشتری‌های خود می‌دهند که به طور سفارشی غذای‌های خود را انتخاب کنند. یکی از جالب‌ترین انواع رستوران‌ها بوفه‌ها هستند که دارای ویژگی‌های زیر هستند:

• انتخاب مواد غذایی توسط مشتری.
• در بوفه ها غذاها از قبل از ورود مهمانان آماده شده‌اند.
• تنوع انتخابی بالا همچون غذاهای مختلف، سالاد، پیش غذا، نوشیدنی و…
• معمولا دارای یک دکور معمولی و در عین حال شیک هستند.

 

کامیون‌ها و غرفه های غذا Food Trucks and Concession Stands

کامیون و غرفه‌های غذایی یکی از جذاب ترین انواع رستوران‌ها هستند که معمولا غذاهای مختلفی مانند فلافل، همبرگر، انواع ساندویچ و گاهی اوقات نوشیدنی گرم مانند قهوه و چای هم ارائه می‌دهند. برای افرادی که قصد راه اندازی کسب و کار در حوزه رستوران را دارند گزینه مناسبی می‌باشد زیرا سرمایه اولیه به نسبت کمتری نسبت به دیگر رستوران‌ها دارد. اکثر کامیون‌ها و فودتراک های غذایی دارای ویژگی‌های زیر می‌باشند:

• دارای یک منوی کوچک می‌باشند.
• در فضاهای باز مثل نمایشگاه، خیابان‌ها و در رویداد های ورزشی قابل راه اندازی هستند.
• معمولا غذا‌ها از قبل آماده شده است.

 

 رستوران Pop-up | انواع رستوران‌ها

رستوران‌ها‌، کافه ها و غرفه‌های پاپ آپ روند جدیدی در انواع رستوران‌ها هستند که به صاحبان، سرآشپزها و مهمانان اجازه می‌دهد تا مفاهیم و خلاقیت‌های جدید غذا و رستوران را امتحان کنند. رستوران‌های پاپ آپ می‌توانند هر چیزی باشند مانند رستورانی در مکانی غیر متعارف که به مدت کوتاهی برای یک یا دو ماه باز است. در زیر برخی از ویژگی‌های یک غذای پاپ آپ آمده است:

• به طور موقت از چند ساعت تا چند ماه کار می‌کند.
• دکور امروزی و خلاق دارند.
• برای تبلیغات از رسانه های اجتماعی استفاده میکند.

 

شبه رستوران Ghost Restaurant

شبه رستوران‌ها به انواع رستوران‌ها گفته می‌شود که به شکل مجازی فعالیت می‌کنند و محیطی برای ارائه غذا به صورت حضوری ندارند. با این کار صاحب رستوران هزینه‌های سربار خود را کاهش می‌دهد و صاحبان می‌توانند تمرکز بیشتری بر کیفیت غذاها کنند. آنها انعطاف پذیری بیشتری برای تغییر منوها دارند، زیرا نیازی به تغییر نسخه چاپی ندارند و فقط باید وب سایت فروش آنلاین خود را به روز کنند. اکثر شبه رستوران‌ها دارای ویژگی‌های زیر هستند:

• ارسال سفارش فقط به صورت بیرون بر است.
• بدون مکان هستند.
• طیف وسیعی از غذا را پوشش می‌دهد.
• دارای وب سایت و شبکه اجتماعی قوی هستند.

 

 

انواع استراتژی های علم بازاریابی بر اساس روانشناسی و شناخت مخاطب

 بازاریاب‌ها با خلق ارزش برای مشتری، در عوض از او ارزش دریافت می‌کنند.

بازاریابی به تلاش برای ارتباط بین ارزش محصول (کالاها یا خدمات) و مشتری گفته می‌شود. بازاریابی به هنر فروش نیز معروف است؛ ولی فروش یکی از توابع کوچک بازاریابی به حساب می‌آید.تعریف لغت‌نامه‌ای بازاریابی عبارت است از «فراهم کردن کالاها یا خدمات برای برآورده ساختن نیازهای مصرف‌کنندگان.» به بیان دیگر، بازاریابی شامل درک خواسته‌های مشتری و تطابق محصولات شرکت، برای برآورده ساختن آن نیازها و در برگیرنده فرایند سودآوری برای شرکت است. بازاریابی موفق مستلزم برخورداری از محصول مناسب در زمان مناسب و مکان مناسب است و اطمینان از اینکه مشتری از وجود محصول مطلع است، از این رو موجب سفارش‌های آینده می‌شود.بازاریابی یک فعالیت راهبردی و راه و روشی است متمرکز بر فرجام اقدامات مربوط به جذب مصرف‌کننده بیشتر، برای خرید محصول شما در دفعات بیشتر به نحوی که شرکت شما پول بیشتری به دست آورد.هر جا و هر گاه چهار اصل نیاز، نیازمند، عوامل رفع نیاز و داد و ستد وجود داشته باشد، در آنجا بازار و بازاریابی حاکم است.بازاریابی با ارزیابی نیازی که محصولات و خدمات به آن پاسخ می‌دهند، شروع می‌شود. به‌طور منطقی، شناسایی و انتخاب برخی نیازها نشانه بی‌توجهی به دیگر نیازهاست و بر این اساس استراتژی های  مختلفی دارد که در این مقاله به آنها می پردازیم، شما با دانستن این موارد و انتخاب یک یا چند استراتژی از آنها می توانید برنامه های بازاریابی مجموعه خود را در جهت جذب بالای مخاطب رستوران خود انتخاب کنید :

 

 

١- بازاریابی وقفه‌ای

این استراتژی در مقابل مارکتینگ اجازه‌ای تعریف شده است و زمانی است که شما در فعالیت فعلی مخاطب وقفه ایجاد می‌کنید، تا برای او تبلیغ کنید. برای مثال، یک تبلیغ تلویزیونی از این دست تبلیغات محسوب می‌شود.

۲- بازاریابی انگیزه‌دار

Cause Marketing

یک انگیزه خیرخواهانه پیدا کنید که هم برای شرکت شما و هم مخاطبان مهم باشد. سپس از جادوی آن برای جذب مشتریان بیشتر استفاده کنید. البته، برای این منظور باید شرکت خود را به خوبی بشناسید و بدانید که هدفتان کمک به چه کسانی است. توجه داشته باشید که بازاریابی انگیزه‌دار می‌تواند به صورت همکاری با یک موسسه خیریه انجام شده و در راستای کمک به هدف آنها تلاش کند. این نوع بازاریابی می‌تواند یک رابطه مستحکم بین شما و مشتریانتان ایجاد نماید.

۳- بازاریابی محدوده نزدیک

Close Range Marketing

از وای‌فای یا بلوتوث استفاده کنید تا پیام‌های تبلیغاتی محصولات و خدمات خود را به گوشی و تبلت مشتریانی که در نزدیکی مغازه شما هستند، بفرستید. بازاریابی محدوده نزدیک به عنوان بازاریابی مجاورت (Proximity Marketing) هم شناخته می‌شود. به این فکر کنید که یک مشتری شما، وقتی از طریق بلوتوث یک پیشنهاد ویژه دریافت می‌کند که می‌تواند همان لحظه از آن استفاده کند، چقدر خوشحال می‌شود.

۴- بازاریابی رابطه‌ای

Relationship Marketing

بسیاری از شرکت‌ها تمرکز خود را بر روی ایجاد یک رابطه طولانی‌مدت با مشتری گذاشته‌اند و فقط برای فروش یک محصول به آنها تلاش نمی‌کنند (بازاریابی تراکنشی). اما چرا این روش موفق است؟ چون مشتریانی که برند شما را دوست داشته باشند، نه تنها پول بیشتری را برای محصولات و خدمات شما خرج می‌کنند، بلکه شما را به دوستان و آشنایان خود هم معرفی می‌کنند. برای اینکه به قدرت بازاریابی رابطه‌ای پی ببرید، طبق آمار، ۸۰% فروش یک برند به ۲۰% مشتریان وفادارش است.

۵- بازاریابی دهان به دهان

Word of Mouth Marketing

مفهوم بازاریابی دهان به دهان از اسم آن به خوبی مشخص است. مردم با هم حرف می‌زنند و اطلاعات، از شخصی به شخص دیگر منتقل می‌شود. طبیعتا آنها دوست دارند در مورد برندهایی که واقعا دوست دارند، به دوستان و آشنایان خود بگویند. بازاریابی دهان به دهان یکی از قدیمی‌ترین روش‌هایی است که از طریق آن مردم می‌فهمند که چه محصول یا خدماتی خوب است. و بدون شک، بازاریابان مدرن هم باید روش‌هایی را پیدا کنند تا مشتریان در مورد آنها حرف بزنند.

۶- بازاریابی سر و صدا

Buzz Marketing

بازاریابی سر و صدا دار زمانی اتفاق می‌افتد که شما با انجام یک کار غیر منتظره سعی می‌کنید توجه مخاطبان را بدست آورید و به اصطلاح سر و صدا به پا کنید.

۷- بازاریابی ویروسی

Viral Marketing

مطمئن هستم که شما هم تا به حال تبلیغات جالب بسیاری را در اینترنت، روی گوشی دوستان خود و … تماشا کرده‌اید. این تبلیغات آنقدر جذاب هستند که درست مثل ویروس بین آدم‌ها پخش می‌شوند و همه آنها را با دوستان خود به اشتراک می‌گذارند. زمانی که شما هم بتوانید تبلیغاتی این چنینی بسازید، وارد جهان بازاریابی ویروسی شده‌اید. (همانطور که احتمالا حدس زدید، بازاریابی ویروسی ارتباط تنگاتنگی با شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های ویدئویی دارد.)

۸- بازاریابی عملکردی

Performance Marketing

تاکید این روش مارکتینگ، بر روی نتیجه است. هر تکنیک چقدر موثر بوده است؟ چند سر نخ فروش به وجود آمده است؟ از این سر نخ‌ها، چند نفر به مشتری تبدیل شده‌اند؟ اینها سوالاتی هستند که این نوع مارکتینگ از ما می‌پرسد و تا زمانی که نتوانیم آنها را به درستی اندازه‌گیری کنیم، مهر تائید بر روش‌های ما نخواهد زد. به لطف ابزارهای تحلیلگر آنلاین، امروزه این روش بازاریابی را به خوبی می‌توان پیاده‌سازی کرد.

۹- بازاریابی CTA یا فراخوان عمل + بازاریابی نرخ تبدیل

Call to Action Marketing یا CTA Marketing

بازاریابی فراخوان عمل به روش‌هایی اشاره دارد که برای تبدیل کردن ترافیک اینترنتی به سرنخ فروش یا مشتری به کار گرفته می‌شود. این کار می‌تواند توسط متن، گرافیک یا دیگر المان‌های طراحی وب‌سایت صورت بگیرد که مشتری را به انجام کاری دعوت می‌کنند (و فراخوان به عمل هستند). این استراتژی‌ها می‌توانند در افزایش نرخ تبدیل بازدیدکنندگان آنلاینی به مشتری، عضویت آنها در خبرنامه یا … تاثیر بسزایی داشته باشند. و البته، با مشخص شدن فراخوان‌های عمل (یا خواسته‌هایی که شما از مشتری دارید) به خوبی می‌توان نرخ تبدیل را اندازه گرفت و بر حسب عملکرد، بازاریابی خود را به پیش راند.

۱۰- بازاریابی مخفیانه

Stealth Marketing

ما همه در مقابل تبلیغات، کمی حالت تدافعی به خودمان می‌گیریم و پیام آنها را به سختی قبول می‌کنیم. بازاریابی مخفیانه یک راه‌حل برای این مساله است. در این روش بازاریابی، شما محصولات و خدمات خود را به نحوی به مصرف‌کنندگان معرفی می‌کنید که از نظر آنها تبلیغ نباشد. برای مثال، استفاده از گوشی موبایل یک برند در یک سریال تلویزیونی به صورت غیر محسوس می‌تواند یک نوع بازاریابی مخفیانه محسوب شود.

۱۱- بازاریابی نهانی

Undercover Marketing

بازاریابی نهانی یک زیرمجموعه برای استراتژی بازاریابی مخفیانه به حساب می‌آید. در این روش، افرادی به صورت حضوری محصول یا خدمات شما را به مخاطبان معرفی می‌کنند، بدون اینکه مشخص شود که آنها قصد بازاریابی دارند.

۱۲- بازاریابی روابط عمومی

Public Relations Marketing

روابط عمومی یکی از مهمترین استراتژی‌های بازاریابی است. بسیاری از بازاریابان موفق از رسانه‌ها برای ایجاد آگاهی در مورد محصولات و خدمات خود و مزایای آنها استفاده می‌کنند. به علاوه، زمانی هم که مشکلی پیش بیاید، داشتن یک استراتژی خوب روابط عمومی واقعا حیاتی است. زمانی که موسس اپل یعنی استیو جابز زنده بود، این شرکت برای معرفی هر محصول جدید، یک کنفرانس بزرگ برگزار می‌کرد و مدیران جدید اپل هم این سنت را ادامه داده‌اند.

۱۳- بازاریابی تدافعی

Defensive Marketing

هر بازاری، یک پیشرو دارد. یک پیشرو که سهم بیشتری از این بازار را از آن خود کرده است. اما چنین کسب و کاری، همیشه توسط رقیبان خود تهدید می‌شود و باید تلاش کند تا سهم خود را از بازار حفظ کند. به راهکارهای چنین کسب و کاری برای حفظ جایگاهش، بازاریابی تدافعی گفته می‌شود.

۱۴- بازاریابی تهاجمی

Offensive Marketing

در مقابل بازاریابی تدافعی، بازاریابی تهاجمی وجود دارد. شما به طور جدی شروع به حمله به نقاط ضعف رقبای خود می‌کنید و بر روی نقاط قوت خود تاکید می‌کنید. حال دیگر تصمیم شماست که ببینید حمله بهترین دفاع است، یا دفاع بهترین حمله.

۱۵- بازاریابی دیجیتال

Digital Marketing

هر روشی را که از تکنیک‌های سنتی بازاریابی فاصله بگیرد و از ابزارهای دیجیتال (گوشی، تبلت، کامپیوتر، اینترنت و …) برای تبلیغات یک کسب و کار استفاده کند، به نام بازاریابی دیجیتال می‌شناسیم.

۱۶- بازاریابی آنلاین یا وب

Online Marketing یا Web Marketing

وقتی که تجارت راه خود را به اینترنت یافت، یک نوع جدید از بازاریابی نیز به وجود آمد. بازاریابان آنلاین تا به امروز تمام راهکارهای تبلیغاتی ممکن را، از بنرهای تبلیغاتی و پاپ آپ های (Pop Up) مزاحم گرفته تا تبلیغات تلگرام و ایمیلی، به کار گرفته‌اند تا توجه مشتریان خود را جلب کنند. اکثر استراتژی‌های بازاریابی آنلاین امروزی، ترکیبی از استراتژی‌های رشد هک وار و چند روش تبلیغاتی مختلف برای جلب توجه هستند.

۱۷- بازاریابی آفلاین

Offline Marketing

وقتی که اینترنت جایگاه خود را در جهان تثبیت کرد، دو دسته مختلف بازاریابی آنلاین و بازاریابی آفلاین پدید آمدند. بسیاری از شرکت‌ها هم تلاش کردند بازاریابی آفلاین خود را (که شامل تمام روش‌های قدیمی بازاریابی می‌شد) با بازاریابی آنلاین و تکنولوژی‌های روز دنیا ادغام کنند. یک نمونه خوب از این موضوع، دستگاه خوشحالی کوکاکولا است که توانست به بهترین نحو، این دو نوع بازاریابی را ترکیب نماید. برای دیدن ویدئوی مربوطه، به سراغ بخش بازاریابی چریکی بروید.

۱۸- بازاریابی ایمیلی

Email Marketing

ایمیل از همان ابتدای ظهور اینترنت وجود داشت و خیلی زود توانست به یک ابزار ارتباطی پرطرفدار تبدیل شود. و هر جا که مردم بروند، کسب و کارها هم می‌روند. این شد که بازاریابان شروع به جمع‌آوری ایمیل مشتریان بالقوه و ارسال تبلیغات به آنها کردند. بسیاری از کسب و کارهای تجارت-به-تجارت، از ایمیل به عنوان یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای ارتباط با مشتریان خود استفاده می‌کنند. شما می‌توانید ایمیل‌های خود را به صورت انبوه به بانک‌های ایمیل از پیش جمع‌آوری شده بفرستید یا آنکه شروع به جمع‌آوری اعضا برای اشتراک ایمیلی خود کنید.

۱۹- بازاریابی پیامکی

SMS Marketing

در بازاریابی پیامکی، هدف شما این است که با ارسال پیامک با مخاطبان در ارتباط باشید و آنها را به خرید بیشتر تشویق کنید. این روش بازاریابی، در صورتی که درست اجرا شود، می‌تواند تاثیری فوق‌العاده روی درآمد شما داشته باشد. همچنین بد نیست بدانید که همچون بازاریابی ایمیلی، پیامک نیز می‌تواند به صورت انبوه یا اشتراکی ارسال شود.

۲۰- بازاریابی سنتی

Traditional Marketing

استفاده از روش‌های سنتی برای بازاریابی یک محصول یا سرویس را بازاریابی سنتی می‌نامیم. این می‌تواند شامل استفاده از ابزارهای مختلفی مثل تلویزیون، رادیو، بازاریابی کاغذی و … بشود.

۲۱- بازاریابی کاغذی

Print Marketing

وقتی که از تبلیغات کاغذی همچون بروشور، تراکت، کاتالوگ و … برای تبلیغات خود استفاده می‌کنیم، به استراتژی شما بازاریابی کاغذی گفته می‌شود.

۲۲- بازاریابی بشارتی

Evangelism Marketing

بازاریابی بشارتی یک مدل پیشرفته از بازاریابی دهان به دهان است و هدف آن فقط یک چیز است: مشتریانی پیدا کنید که دیوانه‌وار برند شما را دوست دارند. آنها بدون هیچ هزینه‌ای، برند و محصولات شما را تبلیغ خواهند کرد و آن را به نحوی به دیگران معرفی می‌کنند که گویی بخشی از هویّت خود آنهاست. من شخصا بارها علاقه خود به کوکاکولا را با دوستانم به اشتراک گذاشته‌ام.

۲۳- بازاریابی تراکنشی

Transactional Marketing

بالا نگه داشتن فروش می‌تواند کار سختی باشد و نیازمند روش‌های مختلف برای تشویق مشتریان به خرید. برای این منظور، فروشندگان معمولا از تکنیک‌هایی همچون ارائه کوپون تخفیف و برگزاری رویدادهای فروش استفاده می‌کنند. برای مثال، همین دیجی‌کالای خودمان را در نظر بگیرید. این فروشگاه اینترنتی، همیشه پیشنهادهای ویژه‌ای دارد که هدف آنها بدست آوردن مشتریان بیشتر است.

۲۴- بازاریابی کمیابی

Scarcity Marketing

گاهی مواقع، مهم است که میزان موجود بودن یک محصول را در بازار کنترل کنید. این موضوع وقتی با کیفیت عالی یک محصول یا سرویس ترکیب شود، می‌تواند تاثیر قابل توجهی داشته باشد. یک نمونه خوب از این موضوع، شرکت رولز رویس بود که تمامی تولید نسخه چینی ماشین خود به نام فانتوم را به سرعت فروخت. آن هم وقتی که قیمت این ماشین از بسیاری ماشین‌های همرده بیشتر بود. بله، تعداد کم ساخته شده از این ماشین، هم قیمت بالاتر آن را توجیه می‌کرد و هم میل به خرید را در مصرف‌کنندگان به وجود می‌آورد.

۲۵- بازاریابی مکاتبه‌ای

Direct Marketing

به معنای یک مکاتبه مستقیم با مشتریان و سرنخ‌های فروش از طریق نامه، ایمیل، پیامک و دیگر روش‌های ارتباطی است.

۲۶- بازاریابی جنس رایگان

Freebie Marketing

چیزی را رایگان به مشتریان ارائه دهید یا محصولات و خدمات خود را ارزان به مشتریان ارائه دهید تا فروش سایر محصولات و خدمات خود را افزایش دهید.

۲۷- بازاریابی خبرنامه‌ای

Newsletter Marketing

یک راه عالی برای تبلیغ یک تجارت این است که یک خبرنامه ایجاد کنید تا بتوانید اطلاعات مفید و جدیدترین اخبار برند خود را در اختیار مخاطبان و مشتریان قرار دهید. بازاریابی خبرنامه‌ای یا اشتراکی در جهان مدرن به دو روش انجام می‌شود: بازاریابی ایمیلی و پیامکی. شما می‌توانید با استفاده از هر یک از این دو ابزار ارتباطی، جدیدترین پیشنهادات تجارت خود را به مشتریان بفرستید. بسیاری از کسب و کارهای جهانی و ایرانی از این روش توانسته‌اند به فروش بسیار بالایی دست پیدا کنند.

۲۸- بازاریابی گوناگونی

Diversity Marketing

زمانی که شما مشتریان خود را بر اساس سلایق، انتظارات، باورها، جهان‌بینی و نیازهایشان دسته‌بندی کنید و یک برنامه بازاریابی اختصاصی برای هر یک بریزید، کل کار شما به نام بازاریابی گوناگونی شناخته می‌شود.

۲۹- بازاریابی مقاله‌ای

Article Marketing

در صنعت‌هایی که مهارت بسیار ارزش دارد، مقالات می‌توانند ابزاری قدرتمند برای به نمایش گذاشتن دانش و تخصص شما باشند. برخی از اختراعات و محصولات هستند که به دلیل تخصصی بودن به این نوع بازاریابی نیاز دارند. یعنی شما باید اطلاعات فنی آنها را با استفاده از مقاله به مشتریان ارائه دهید.

۳۰- بازاریابی رویدادی

Event Marketing

حضور در یک رویداد، راهی عالی برای افزایش فروش است. مشتریان معمولا در یک رویداد دارای روحیه خوبی هستند و شانس خرید آنها زیاد است. پس بد نیست که وقتی آنها به یک کنسرت، نمایشگاه یا مسابقه فوتبال رفته‌اند، خود را به آنها معرفی کنید و حتی یک نمونه از محصول خود را به طور رایگان در اختیارشان قرار دهید.

۳۱- بازاریابی نمایشگاهی

Tradeshow Marketing

بسیاری از محصولات هستند که حتما باید قبل از خرید تست شوند. برای مثال یک خودرو را در نظر بگیرید. آیا وقتی بخواهید پول زیادی بابت یک خودرو بدهید، به دنبال این نیستید که قبل از خرید خیلی خوب در مورد آن تحقیق کنید و حتی آن را تست کنید؟ نمایشگاه‌ها تمام فعالان یک صنعت را در کنار هم جمع می‌کنند تا بتوانند محصولات خود را به مشتریان معرفی کنند و شانس تست آنها را در اختیارشان بگذارند.

۳۲- بازاریابی فصلی

Seasonal Marketing

رویدادهای فصلی یک راه عالی برای پیدا کردن مشتریان جدید هستند. حال این رویدادها می‌توانند از هر جنسی باشند. مثلا به ولنتاین فکر کنید. یک فرصت فروش عالی برای بسیاری از شرکت‌ها. وقتی که برند خود را با رویدادهای فصلی مهم از زندگی مشتریان وفق بدهید، می توانید ربط بیشتری به زندگی آنها پیدا کنید.

۳۳- بازاریابی جستجو

Search Marketing

امروزه دیگر وقتی سوالی دارید، لزوما آن را از دوستان خود نمی‌پرسید. بلکه اکثرا مستقیم به سراغ گوگل می‌روید و سوال خود را در آن جستجو می‌کنید. گوگل واقعا در پاسخ دادن به سوالات میلیون‌ها آدمی که در روز از این ابزار استفاده می‌کنند، عالی است و آنها را به سایت درست هدایت می‌کند. در واقع، بیش از چند میلیارد جستجو در روز توسط گوگل انجام می‌شود. با این حساب، واقعا لازم نیست که یک نابغه باشید تا اهمیّت بازاریابی جستجو را بفهمید.

گوگل به عنوان بزرگترین موتور جستجوگر جهان، به تنهایی و ظرف کمی بیشتر از یک دهه، چهره بازاریابی را به کل تغییر داده است و به هزاران و شاید صدها هزار کسب و کار مختلف کمک کرده تا تجارت آنلاین خود را رشد دهند. اما چگونه؟ روش اول این است که گوگل شما را در نتایج طبیعی یک جستجو نمایش دهد که نیازمند سئو یا بهینه سازی سایت برای کسب اعتبار نزد گوگل است. روش دوم هم تبلیغات گوگل است.

۳۴- بازاریابی نیش

Niche Marketing

منظور از نیش (Niche) یک بازار کوچک درون یک بازار اصلی است. وقتی که شما در یک بازار کار شلوغ فعالیت می‌کنید، شناسایی یک بازار کوچک خوب و تمرکز بر روی آن می‌تواند تبدیل به یک راهکار عالی برای موفقیت و شانس رقابت باشد. مثلا تجارت کفش را در نظر بگیرید. تقاضا برای کفش، در دنیا زیاد است و بسیاری از شرکت‌ها در این بازار هستند که به نیازهای کلی مشتریان پاسخ می‌دهند. بنابراین این بازار ممکن است شلوغ به نظر برسد. اما همچنان یک کسب و کار می‌تواند یک بازار کوچکتر را در بازار اصلی یعنی کفش هدف قرار دهد.

برای مثال، شرکت Vans را در نظر بگیرید که با هدفگیری بازار کفش اسکیت توانست به موفقیت بسیار بالایی برسد. خوبی فعالیت در بازار نیش این است که شما می‌توانید با تمرکز بیشتری کار کنید و در نتیجه محصولات و خدماتی با کیفیت عالی ارائه دهید.

۳۵- بازاریابی قطره‌ای

Drip Marketing

بازاریابی چکه‌کنان یک استراتژی ارتباطی است که یک مجموعه از قبل نوشته شده از پیام‌ها را به مرور زمان برای مشتریان یا سرنخ‌های فروش می‌فرستد یا به سمت آنها می‌چکاند. این پیام‌ها معمولا به وسیله بازاریابی ایمیلی ارسال می‌شوند، اما از دیگر رسانه‌های تبلیغاتی نیز می‌توانند استفاده کنند.

۳۶- بازاریابی مجمعی

Community Marketing

مجمع یا community به گروهی از آدم‌ها اطلاق می‌شود که با هدف مشخصی دور هم جمع شده‌اند و یک جامعه کوچک را تشکیل داده‌اند. شما می‌توانید با این جامعه کوچک یک مکالمه مداوم داشته باشید و در مورد نیازها و خواسته‌های آنها صحبت کنید. در مقایسه با روش‌های بازاریابی توده‌ای یا تمرکز برای فروش، بازاریابی مجمعی می‌تواند به وفاداری بیشتری در مشتریان منجر شود و درگیری بیشتری را میان آنها و برند شما ایجاد کند. به علاوه، در نهایت نیز می‌تواند به بازاریابی دهان به دهان منجر شود.

۳۷- بازاریابی بین رسانه‌ای

cross-media Marketing

به مشتریان خود از طریق چندین کانال مختلف اطلاعات بدهید و به این ترتیب، از چند طریق روی ذهن آنان تاثیر بگذارید.

۳۸- بازاریابی موبایل

Mobile Marketing

بازاریابی با موبایل یا از طریق موبایل را بازاریابی موبایل می‌نامند. برتری بازاریابی موبایلی نسبت به سایر روش‌های بازاریابی این است که شما می‌توانید مشتری را در مکان و زمان درست هدف قرار دهید و حتی با کمی صرف وقت، اطلاعات شخصی او را بدست آورید و پیام‌های خود را شخصی‌سازی کنید.

۳۹- بازاریابی شبکه‌های اجتماعی

Social Media Marketing

شبکه‌های اجتماعی همچون اینستاگرام، فیسبوک و حتی تلگرام (که کم کم تبدیل به یک شبکه اجتماعی شده است)، یک فرصت استثنایی در اختیار کسب و کارهایی می‌گذارند که قصد دارند با مشتریان خود بیشتر درگیر شوند و حتی مشتریان جدیدی را کسب کنند. یک شبکه اجتماعی، همانطور که از اسمش مشخص است، به شما یک فرصت عالی می‌دهد تا بتوانید به صورت شبکه‌ای با آدم‌ها در ارتباط باشید و از طریق ارتباط‌های خود، ارتباط‌های جدیدی را ایجاد کنید.

۴۰- بازاریابی پروموشنال

Promotional Marketing

بازاریابی پروموشنال یک استراتژی بازاریابی است که هدف از آن، دادن انگیزه لازم به مشتری برای تصمیم خرید است. بازاریابی پروموشنال یک تکنیک است که شامل استفاده از مشوق‌های مختلف برای خرید می‌شود که از جمله آنها می‌توان به ارائه نمونه محصول، ارائه کوپون تخفیف و برگزاری مسابقه اشاره کرد.

۴۱- بازاریابی معکوس

Reverse Marketing

در بازاریابی معکوس تلاش بر این است که مشتری به دنبال شما باشد نه شما به دنبال مشتری. معمولا این اتفاق با ارائه اطلاعات مفید به مشتریان انجام می‌شود، بدون آنکه از آنها درخواستی برای خرید کنید.

۴۲- بازاریابی نمونه رایگان

Free Sample Marketing

بر خلاف بازاریابی جنس رایگان، قصد این بازاریابی این نیست که با ارائه یک جنس رایگان، شانس فروخته شدن یک جنس دیگر را بیشتر کند. بلکه ارائه یک نمونه رایگان از همان جنس اصلی است تا مشتری رغبت بیشتری به خرید نشان دهد.

۴۳- بازاریابی مکاتبه مستقیم

Direct Mail Marketing

همه ما پیام‌های تبلیغاتی دریافت می‌کنیم. این پیام‌ها می‌توانند از طریق ایمیل، بروشور، نامه‌های تبلیغاتی، وب‌سایت‌های تعاملی و … به ما منتقل شوند. بازاریابی مکاتبه مستقیم، تمرکز را بر روی مشتری، داده‌ها و مسئولیت‌پذیری می‌گذارد. این نوع بازاریابی مشتری را مستقیما هدف قرار می‌دهد، درخواستی مشخص از او دارد و به دنبال روش‌های تماسی قابل اندازه‌گیری است.

۴۴- بازاریابی پایگاه داده

Database Marketing

بازاریابی پایگاه داده یک شکل از بازاریابی مستقیم است که از داده‌ها و اطلاعات مربوط به مصرف‌کنندگان یا مشتریان بالقوه استفاده می‌کند تا پیام‌هایی شخصی‌سازی شده ایجاد کند و بدین‌وسیله محصولات و خدمات یک برند را تبلیغ کند. در این نوع بازاریابی نیز، رسانه شما هر ابزار ارتباطی است که اجازه ارتباط مستقیم با مشتری را بدهد. اما تفاوت آن با بازاریابی مستقیم و مکاتبه مستقیم این است که در اینجا تاکید بسیار زیادی بر روی استفاده از تکنیک‌های آماری برای توسعه مدل‌های رفتاری مشتریان که به هدفگیری بهتر کمک می‌کنند و همینطور شخصی‌سازی پیام وجود دارد.

۴۵- بازاریابی پاسخ طلب

Reply Marketing

در روش‌های سنتی بازاریابی، اندازه‌گیری نرخ بازگشت سرمایه کار سختی است. چون هیچوقت نمی‌شود به درستی مشخص کرد که مشتری از چه طریقی با شما آشنا شده است. اما روش‌های مدرن به شما راهکارهایی را برای ارزیابی درست تبلیغات ارائه می‌دهند. این می‌تواند از اندازه‌گیری نرخ کلیک، تا تعیین کردن یک کوپون تخفیف برای مخاطبان یک تبلیغ را شامل شود. این روش‌های بازاریابی که از مشتری یک درخواست مشخص دارند، نه تنها به شما در شناسایی تاثیر یک روش تبلیغاتی کمک می‌کنند، که می‌توانند هزینه تبلیغات را کاهش و بازدهی را افزایش دهند.

۴۶- بازاریابی مجدد

گاهی یک مشتری بالقوه با تجارت شما آشنا می‌شود، اما خرید انجام نمی‌دهد. در این مواقع، اگر راهی پیدا کنید تا او را دوباره هدف بازاریابی خود قرار دهید، شانس فروش بالایی خواهید داشت. هر چند استراتژی بازاریابی مجدد قبل از ظهور اینترنت نیز وجود داشت، اما با وجود امکانات بی‌نظیر تبلیغات آنلاین، بیش از پیش ساده و در نتیجه محبوب شده است.

۴۷- بازاریابی ارجاعی

Referral Marketing

این روش بسیار به تکنیک بازاریابی دهان به دهان نزدیک است. همانند آن تکنیک، در بازاریابی ارجاعی نیز هدف شما این است که کاری کنید مشتری شما را به دوستان و آشنایان خود پیشنهاد دهد. تنها تفاوت آن است که شما برای این منظور از یک مشوق استفاده می‌‌کنید. مثلا در ازای هر مشتری جدید که معرفی می‌شود، به مشتری فعلی خود یک هدیه کوچک می‌دهید.

۴۸- بازاریابی یک به یک

One-to-One Marketing

در بازاریابی یک به یک، شما یک رابطه مستقیم با مشتری خود شکل می‌دهید، خواسته‌ها و نیازهای او را دقیقا می‌شناسید و بر این اساس، پیشنهادهای خود را ارائه می‌دهید. هدف از این روش، نگهداری مشتری و نه جذب اوست. بازاریابی یک به یک با دو روش ممکن است: شخصی‌سازی و تغییرپذیری.

۴۹- بازاریابی شخصی‌سازی شده

Personalized Marketing

بازاریابی شخصی سازی شده (که به نام بازاریابی یک به یک یا شخصی‌سازی هم شناخته می‌شود) یک روش افراطی برای متفاوت‌سازی یک محصول است. در متفاوت‌سازی محصول، هدف شما این است که محصول خود را از رقبا متمایز کنید. در حالی که شخصی‌سازی به دنبال ایجاد یک محصول منحصربفرد برای هر مشتری است.

۵۰- بازاریابی حساب محور

Account-Based Marketing

اگر بتوانید به جای ده‌ها مشتری کوچک با چند مشتری بزرگ کار کنید، این به نفع شماست، در بازاریابی حساب محور، تلاش می‌کنید رضایت مشتریان محدود و بزرگ خود را جلب کنید و خدمات و کالای خود را به آنان ارائه نمایید.

۵۱- بازاریابی تحلیلی

Analytical Marketing

جمع‌آوری آمار و اطلاعات می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری درست و رشد کسب و کارتان کمک شایانی کند. این کار به خصوص در فضای آنلاین که ابزارهای تحلیلگر بسیاری وجود دارند و تبلیغات با ارائه گزارش انجام می‌شوند، نه تنها بسیار ساده‌تر، بلکه می‌توان گفت ضروری است. به این نوع بازاریابی که همراه با تحلیل دقیق اطلاعات انجام می شود، بازاریابی تحلیلی گفته می‌شود.

۵۲- بازاریابی رفتاری

Behavioral Marketing

بازاریابی رفتاری از اطلاعات رفتاری مخاطبان استفاده می‌کند تا بتواند آنها را به درستی هدفگیری کند و تبلیغات مرتبطی را به آنها نشان دهد. تا به حال شده تبلیغی در اینترنت توجه شما را جلب کند که بسیار با جستجوها و فعالیت‌های قبلی شما در اینترنت مرتبط باشد؟ بله، این تبلیغ دقیقا بر اساس بررسی رفتارهای قبلی شما برایتان نمایش داده می‌شود.

۵۳- بازاریابی برند

Brand Marketing

مشتری تصمیم به خرید یک محصول گرفته و باید از بین چند کسب و کار یکی را برای خرید خود انتخاب کند، اما وقت کافی برای تحقیق درست ندارد. در این گونه مواقع، او به کسب و کاری اعتماد خواهد کرد که خودش را به عنوان یک برند معتبر مطرح ساخته است. تمام فعالیت‌های شما در راستای این برندسازی به عنوان بازاریابی برند شناخته می‌شود.

۵۴- بازاریابی خشت و گِل

Brick & Mortar Marketing

تجارت‌های خشت و گل آن تجارت‌هایی هستند که به صورت فیزیکی وجود دارند و از این طریق کسب درآمد می‌کنند. برای مثال، یک مغازه. بازاریابی چنین کسب و کاری نیاز به راهکارهای ویژه‌ای دارد. به این راهکارها بازاریابی خشت و گل گفته می‌شود.

۵۵- بازاریابی سبز

Green Marketing

هر چند تعاریف مختلفی برای بازاریابی سبز وجود دارد، اما در همه این تعاریف یک ویژگی ثابت است. بازاریابی سبز هر فعالیتی است که همزمان با بازاریابی محصولات و خدمات یک شرکت، به صورت جدی به مسائل حفظ محیط زیست نیز می‌پردازد.

۵۶- بازاریابی مرکز تماس

Call Center Marketing

بعد از ملاقات حضوری، نزدیک‌ترین ارتباطی که یک کسب و کار با مشتریان خود دارد، از طریق تماس تلفنی است. حال اگر شما بخواهید از تکنیک‌های بازاریابی مختلف (مثلا ارائه تخفیف بابت معرفی مشتری) از این طریق استفاده کنید، روش بازاریابی شما به اسم مرکز تماس شناخته می‌شود. که یعنی تیم تلفنی شما دیگر فقط به پشتیبانی و فروش کار ندارد و وارد بحث بازاریابی هم خواهد شد.

۵۷- بازاریابی دانشگاهی

Campus Marketing

همانطور که از نامش پیداست، هدف این نوع بازاریابی این است که نیازها و خواسته‌های دانشجویان را شناسایی کند و با استفاده از کمپین‌های تبلیغاتی، رویدادهای مختلف و … تلاش کند آنها را تبدیل به مشتریان یک کسب و کار نماید. برای مثال، یک کافی‌‌شاپ را در نظر بگیرید. چنین کسب و کاری قطعا نیاز دارد تا قشر دانشجو را به سمت خود جذب کند و برای این منظور، باید راهکارهای مناسبی را اتخاذ کند.

۵۸- بازاریابی کاتالوگی

Catalog Marketing

کاتالوگ‌ها مدت‌هاست که به عنوان یک راهکار عالی برای معرفی محصولات و خدمات به مشتریان مورد استفاده قرار می‌گیرند. امروزه هم که با حضور اینترنت، امکان ارائه کاتالوگ به صورت آنلاین به وجود آمده است و راهی برای استفاده بیشتر از این روش باز شده است. این روش بازاریابی را به عنوان بازاریابی کاتالوگی می‌شناسند.

۵۹- بازاریابی محلی

Local Marketing

بله! واضح است: بازاریابی محلی یعنی مناطق اطراف یک مغازه یا رستوران یا … را هدف قرار دهید. اما چیزی که شاید برایتان جالب باشد این است که امروزه، بازاریابی محلی دیگر لزوما به صورت سنتی انجام نمی‌شود و می‌توان با استفاده از روش‌های آنلاین (و به خصوص از طریق گوشی تلفن و تبلت) نیز مشتریان را هدف قرار داد.

۶۰- بازاریابی چریکی

Guerrilla Marketing

بازاریابی چریکی یا همان بازاریابی پارتیزانی، یکی از مطرح‌ترین روش‌های بازاریابی در جهان است. این نوع بازاریابی دو ویژگی اصلی دارد: کم‌هزینه و خلاقانه است. بازاریابی چریکی در ابتدا به عنوان راه‌حلی برای بازاریابی کسب و کارهای کوچک مطرح شد، اما امروزه توسط بسیاری از برندهای بزرگ نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۶۱- بازاریابی ریشه‌های علف (مردمی)

Grassroots Marketing

در این روش بازاریابی، به جای آنکه شما پیام خود را به جمعیت زیادی منتقل کنید، یک گروه کوچک را هدف قرار می دهید و تلاش می‌کنید تا آنها را قانع کنید پیامتان را به دیگران منتقل کنند.

۶۲- بازاریابی شبیخونی

Ambush Marketing

وقتی که یک برند سعی می‌کند با شبیخون زدن خود را با یک رویداد مرتبط کند، در حال انجام بازاریابی شبیخونی است. در این روش، شما اسپانسر رسمی یک رویداد نیستید، اما یک راه غیر منتظره پیدا می‌کنید تا برند خود را در این رویداد تبلیغ کنید.

۶۳- بازاریابی محیطی

Outdoor Marketing

یک استراتژی مارکتینگ که تلاش می‌کند از محیط شهری برای رسیدن به اهداف خود استفاده کند. این نوع بازاریابی از بیلبوردهای بزرگ و پر هزینه تا روش‌های مختلف بازاریابی چریکی را شامل می‌شود.

۶۴- بازاریابی خیابانی

Street Marketing

در بازاریابی خیابانی، هدف شما این است که از روش‌های سنتی بازاریابی دوری کنید و با ایجاد یک کمپین تبلیغاتی در دل خیابان، به جمع‌آوری مخاطب بپردازید.

۶۵- بازاریابی وفاداری

Loyalty Marketing

تمام فعالیت‌ها و برنامه‌هایی را که در راستای ایجاد مشتریان وفاداری انجام می‌شوند که دوباره و دوباره به سراغ شما می‌آیند، به نام بازاریابی وفاداری می‌شناسیم. طبیعتا، این نوع از مارکتینگ، یک ارتباط نزدیک با بازاریابی رابطه‌ای دارد.

۶۶- بازاریابی افراد تاثیرگذار

Influencer Marketing

شکی نیست که آدم‌ها به اشخاص مورد علاقه خود بیشتر اعتماد می‌کنند، تا تبلیغاتی که فقط قصد فروش یک محصول را دارند. نتیجه، به وجود آمدن یک نوع از مارکتینگ به نام بازاریابی افراد تاثیرگذار است. در این روش، یک کسب و کار، هدف بازاریابی خود را جذب افراد تاثیرگذار (حال یا با استخدام آنها، یا سایر روش‌ها) قرار می‌دهد تا این افراد تاثیرگذار برند را تبلیغ کنند.

۶۷- بازاریابی افراد معروف

Celebrity Marketing

حتما چهره‌های شناخته شده سینما و ورزش را در تبلیغات و بازاریابی مشاهده کرده‌اید.

۶۸- بازاریابی اخلاقی

Ethical Marketing

این روش بیشتر از آنکه یک استراتژی بازاریابی باشد، یک فلسفه است که تمام تلاش‌های بازاریابی را در بر می‌گیرد. هدف آن هم ساده است: کسب و کارها باید در تبلیغات خود صادق، بی‌طرف و مسئول باشند.

۶۹- بازاریابی شخصی

Self Marketing

مسلما شما متخصصان سرشناس را در زمینه کاری خودتان می‌شناسید و حتی به آنها احترام می‌گذارید. اما این متخصصان چگونه انقدر نام‌آور شده‌اند؟ این دقیقا هدفی است که بازاریابی شخصی که به نام برندینگ شخصی (Personal Branding) هم شناخته می‌شود، دنبال می‌کند. یعنی اینکه به جای مطرح کردن یک محصول یا خدماتی به خصوص، یک فرد متخصص و متبحر را مطرح می‌نماید.

۷۰- بازاریابی آگاهی‌بخش

Informational Marketing

هدف اصلی بازاریابی آگاهی‌بخش این است که به مخاطبان در مورد یک محصول یا خدمات اطلاعات بدهد، آموزش‌های لازم را به آنها ارائه بدهد و توضیح بدهد که مزایای این محصول چیست؛ یعنی با بالا بردن آگاهی مخاطبان، آنها را جذب یک برند نماید.

۷۱- بازاریابی داخلی

Internal Marketing

هدف از بازاریابی داخلی این است که تمام فعالیت‌های داخلی یک کسب و کار را هماهنگ و یکپارچه سازد، تا بتواند بهترین خدمات ممکن را به مشتریان ارائه دهد. ایده بازاریابی داخلی این است که ما باید کارمندان خود را هم بازاریابی کنیم؛ یعنی آنها را نیز در مورد اهداف و ارزش خدمات کسب و کار خود آگاه نماییم.

۷۲- بازاریابی تلفنی

TeleMarketing

فکر کنم بدانم که به چه فکر می‌کنید: “من از بازاریابان تلفنی متنفرم.” فقط شما نیستید که این حس را دارید. اما باز هم نمی‌توان گفت که بازاریابی تلفنی، نقشی مهم در فروش محصولات به مشتریان ندارد و بنابراین بهتر است راحت از آن نگذرید. بازاریابی تلفنی یک روش از بازاریابی مستقیم است که در آن یک فروشنده با تماس تلفنی (یا شاید یک تماس تصویری یا …) با مشتریان بالقوه تماس می‌گیرد تا آنها را راضی به خرید کند. بازاریابی تلفنی می‌تواند شامل تبلیغات ضبط شده‌ای هم بشود که بعد از تماس خودکار با مشتری، برای او اجرا می‌شوند. بازاریابی تلفنی در سال‌های اخیر دشمنان بسیاری پیدا کرده و به عنوان یک روش بازاریابی به شدت مزاحم شناخته می‌شود.

۷۳- بازاریابی هدفمند

Targeted Marketing

همانطور که از نام آن مشخص است، در بازاریابی هدفمند قصد ما این است که مخاطبانی را هدف قرار دهیم که در بازار هدف ما قرار دارند و مشتریان بالقوه ما محسوب می‌شوند. بدین ترتیب، از هزینه‌ها خواهیم کاست و بازدهی را افزایش می‌دهیم.

۷۴- بازاریابی خریدار

Shopper Marketing

تمام فعالیت‌هایی که از طریق کانال‌ها و به شکل‌های مختلف و در راستای شناخت خریدار و رفتار او انجام می‌شوند و از این اطلاعات در جهت راضی کردن آنها به خرید و به نفع یک کسب و کار استفاده می‌کنند.

۷۵- بازاریابی نقطه فروش

Point-of-Sale Marketing

این استراتژی مارکتینگ، در جذب مخاطب دخیل نیست. بلکه هدفش این است که مطمئن شود در لحظه آخر، مشتری حتما خرید را انجام می‌دهد. بنابراین سعی نمی‌کند یک تاثیر طولانی‌مدت بر روی مشتری بگذارد، بلکه می‌خواهد یک تاثیر آنی بر روی مشتری بگذارد و او را در تصمیم خرید راسخ‌تر کند.

۷۶- بازاریابی عصبی

Neuro Marketing

بازاریابی عصبی به روش‌هایی از بازاریابی اشاره دارد که در طی آن، واکنش ذهن مخاطبان به یک تبلیغ یا یک روش بازاریابی ارزیابی می‌شود و بر این اساس، موثرترین تبلیغات شناسایی می‌شوند. این روش بازاریابی با آزمایشات علمی مختلفی بر روی مغز مخاطبان ممکن خواهد شد.

۷۷- بازاریابی ورزشی

Sports Marketing

هر نوع بازاریابی که به نحوی از ورزش برای فروش محصولات و خدمات یک شرکت استفاده کند، از این نوع مارکتینگ استفاده کرده است.

۷۸- بازاریابی خدمات

Services Marketing

وقتی بحث بر سر فروش خدمات باشد، کار یک تجارت کمی سخت می‌‎شود. چطور باید مردم را به خرید چیزی راضی کرد که نمی‌توانند لمس کنند؟ اینجاست که بازاریابی خدمات وارد می‌شود و تلاش می‌کند راهکارهای مختلفی را برای بیان ارزش‌های یک سرویس به صورت قابل لمس و افزایش فروش ارائه نماید.

۷۹- بازاریابی علمی

Scientific Marketing

هر استراتزی بازاریابی که از روش‌‎های علمی از جمله تحلیل، انجام آزمایش‌های مختلف و … استفاده می‌کند تا بتواند تاثیر خود را افزایش دهد، یک زیرمجموعه از استراتژی بازاریابی علمی محسوب می‌شود.

۸۰- بازاریابی تولید مصرف‌کننده

Consumer-Generated Marketing

این یکی از آن روش‌های جالب مارکتینگ است که مطمئنا شما هم از آن خوشتان می‌آید. در این روش، هدف شما این است که کاری کنید تا خود مخاطبان به تولید محتوای بازاریابی برای شما بپردازند. برای مثال، یک مسابقه برگزار می‌کنید و از مشتریان می‌خواهید تا با محصولات شما عکس بگیرند و آن را در شبکه‌های اجتماعی قرار دهند. یک مثال ساده دیگر، وقتی است که یک نفر برای مطالب شبکه اجتماعی شما، نظر می‌گذارد.

۸۱- بازاریابی کششی

Pull Marketing

هر استراتژی و تکنیکی که شما به کار بگیرید تا بتوانید کاربران را به سمت خود جذب کنید، یک استراتژی بازاریابی کششی محسوب می‌شود. این نوع از مارکتینگ در جهان آنلاین بسیار مورد استفاده است و ارتباط نزدیکی با بازاریابی درونگرا دارد. تولید محتوا، سئو سایت، فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و … همه بخشی از این نوع بازاریابی محسوب می‌شوند.

۸۲- بازاریابی هل دادنی

Push Marketing

در این روش، شما قصد دارید محصول خود را (حتی شده با کمی زور) به مشتری معرفی کنید و او را به خرید مجاب کنید. این نوع مارکتینگ می‌خواهد فاصله بین معرفی و خرید یک محصول را تا جای ممکن کاهش دهد. برای مثال به زمانی فکر کنید که در لحظه تکمیل خرید خود، یک محصول جدید با قیمتی عالی به شما پیشنهاد می‌شود.

۸۳- بازاریابی متقاعدسازی

هدف اصلی این استراتژی آن است که از روش‌های روانشناسی برای متقاعدسازی مخاطب در مارکتینگ استفاده کند و بدین ترتیب، شانس خرید مشتری را افزایش دهد.

حتما بخوانید: ۷ اصل اساسی متقاعدسازی از نگاه دکتر رابرت چالدینی

۸۴- بازاریابی درگیرکننده

Engagement Marketing

درگیری مخاطب با برند شما اهمیّت بسیار زیادی دارد. در روش بازاریابی درگیر کننده، شما راه‌هایی را پیدا می‌کنید تا میزان درگیری مخاطب با برند خود را افزایش دهید.

۸۵- بازاریابی شاتگانی

Shotgun Marketing

بله! این استراتژی مارکتینگ، نام خود را وامدار اسلحه شاتگان است. روند آن نیز مشخص است: تعداد زیادی مشتری را در یک شلیک هدف قرار دهید. زیاد هم لازم نیست دقیق آنها را هدف بگیرید. بعد امیدوار باشید که یک تیر به هدف بخورد. این نوع بازاریابی مناسب کسب و کارهایی است که یک بازار هدف مشخص ندارند و شیوه‌های بازاریابی هدفمند چندان برایشان مناسب نیست.

۸۶- بازاریابی تک تیر اندازی

Sniper Marketing

بر خلاف بازاریابی شاتگانی که در آن شما سریع شلیک می‌کنید و مخاطبان زیادی را هدف قرار می‌دهید، در بازاریابی تک تیراندازی، شما با دقت هدف خود را مشخص می‌کنید، شرایط را در نظر می‌گیرید و سعی می‌کنید، با یک تیر، هدف خود را بزنید.

۸۷- بازاریابی ویدئویی

Video Marketing

این استراتژی فکر می‌‎کنم برای همه کاملا واضح باشد. شما با منتشر کردن ویدئو سعی می‌کنید مشتریان را جذب خود کنید. این روش در حال حاضر رشد بسیاری نسبت به قبل پیدا کرده است و بسیاری از کسب و کارها به سمت آن رو آورده‌اند. دلیل این موضوع هم مشخص است. ما عاشق تماشای ویدئو هستیم.

۸۸- بازاریابی یکپارچه

Integrated Marketing

این بیشتر از آنکه یک روش مارکتینگ باشد، یک نوع نگاه به بازاریابی است و به ما می‌گوید که تمام فعالیت‌های کسب و کارمان باید با هم یکپارچه باشند و یک هویّت ثابت داشته باشند.

۸۹- بازاریابی شبکه‌ای یا چند سطحی

Network Marketing یا Multi-Level Marketing

این نوع بازاریابی دیگر معرف حضور هر ایرانی هست. در این روش، شما نه تنها به خود فروشنده بابت هر فروش درصدی می‌دهید، بلکه در ازای فروش محصول توسط کسانی که خودش وارد سیستم فروش شما کرده است هم، درصدی به او خواهید داد.

۹۰- بازاریایی متحرک یا چابک

Agile Marketing

بازاریابی متحرک، یک رویکرد بازاریابی است که از نظریه توسعه متحرک (Agile Development) گرفته شده است و نگاهی بسیار پویا به مبحث بازاریابی دارد. تیم شما مشخص می‌کند که کدام پروژه‌ها ارزش بالایی دارند. به صورت گروهی کار را بر روی این پروژه‌ها آغاز می‌کند تا در کمترین زمان به اتمام برسد. سپس نتایج را ارزیابی می‌کند تا برای پروژه‌های بعدی آماده شود. بازاریابی متحرک، به خوبی عواملی همچون تغییر و نوسان بازار را در نظر گرفته است. در مطالب بعدی، حتما در مورد این روش بازاریابی و تکنیک‌های آن بیشتر به شما خواهیم گفت.

۹۱- بازاریابی افقی

Horizontal Marketing

دو کسب و کار با هم متحد می‌شوند تا به توزیع محصولات و خدمات دیگری کمک کنند و بدین ترتیب، دسترسی هر دو افزایش پیدا می‌کند. برای مثال، یک بانک و فروشگاه زنجیره‌ای به توافق می‌رسند تا دستگاه‌های پرداخت این بانک را در شعب مختلف این فروشگاه قرار دهند.

۹۲- بازاریابی عمودی

Vertical Marketing

در بازاریابی عمودی، شما یک بازار هدف به خصوص را مشخص می‌کنید و محصولات خود را، دقیقا با توجه به نیازها و خواسته‌های آنها شکل می‌دهید. این نوع از مارکتینگ، دقیقا نقطه مقابل بازاریابی افقی است که هدف آن، هدفگیری وسیع‌ترین قشر ممکن است.

۹۳- بازاریابی انتظار

Anticipation Marketing

انتظار، وصال را شیرین‌تر می‌کند. این از آن مفاهیمی است که در ادبیات فارسی بسیار با آن روبرو می‌شویم و البته، ایدۀ پشت بازاریابی انتظار هم هست. هر چقدر بتوانید مشتریان را قبل از عرضه محصول یا خدمات خود بیشتر تحریک کنید، طبیعتا بیشتر برای آن شوق پیدا می‌کنند. حتما شما هم صف‌های طولانی افراد مشتاق به خرید پلی‌استیشن یا آیفون را دیده‌اید که چند روز قبل از عرضه، ایجاد می‌شوند.

۹۴- بازاریابی رهبری تفکر

Thought Leadership Marketing

هدف این استراتژی آن است که یک برند را تبدیل به یک صاحب‌نظر در زمینه کاری خودش بکند و به مخاطبان، تخصص و تبحر آن را نشان دهد. این یکی از بهترین روش‌های بازاریابی است که به شخصه می‌شناسم. پیشنهاد می‌کنم داستان موفقیت بی‌نظیر مارکوس شریدان را در استفاده از این روش حتما بخوانید.

خلاصه علم بازریابی از زبان فلیپ کاتلر

فیلیپ کاتلر که بسیاری وی را به عنوان پدر بازاریابی مدرن می‌شناسند. کتاب مدیریت بازاریابی فیلیپ کاتلر به عنوان یکی از منابع اصلی آموزشی به چندین زبان ترجمه شده است و در رشته بازاریابی دانشگاه‌های  مطرح جهان تدریس می‌شود.

١٥ جمله  ای که از وی در ادامه مشاهده می‌کنید؛ شالوده نظرات او در صنعت بازاریابی را تشکیل می دهد که البته در تمامی کسب و کارهای روز جهان از جمله صنعت کسب و کارهای هرکا می تواند مورد استفاده قرار گیرد و مطالعه و دانستن آن خالی از لطف نیست:

1. بازاریابی، مسابقه‌ای است که خط پایان ندارد.
2. بازاریابی، هنر پیدا کردن روش‌های زیرکانه برای جا انداختن محصولات‌تان نیست. بلکه هنر ایجاد ارزش واقعی و اصیل است.
3. طی شصت سال اخیر، بازاریابی از نگاه محصول محور به نگاه مشتری محور، تغییر وضعیت داده است.
4. یک شرکت خوب، می‌کوشد بهترین کالاها و خدمات را عرضه کند. یک شرکت عالی، در کنار عرضه‌ی بهترین کالا و خدمات، می‌کوشد جهان را به جای بهتری برای زندگی تبدیل کند.
5. بزرگ‌ترین اشتباه، نظریه پردازی قبل از گردآوری اطلاعات است.
6. منظره‌ی اقتصادی امروز جهان، با دو نیروی اصلی شکل گرفته است: تکنولوژی و جهانی‌شدن.
7. بازاریابی را می‌توان در یک روز یاد گرفت. اما متاسفانه ماهر شدن در آن یک عمر زمان می‌خواهد.
8. بهترین شکل تبلیغات قابل تصور، حرف‌هایی است که مشتریان راضی در مورد شما می‌زنند.
9. فروشنده حرفه‌ای، مشتری را در اولویت اول و محصول خودش را در اولویت دوم قرار می‌دهد.
10. بهترین روشی که برای حفظ مشتریان سراغ دارم، این است که هر روز فکر کنید چگونه می‌توانید با پولی کمتر از دیروز، چیزی بیشتر از دیروز به آن‌ها بدهید.
11. شرکت‌های خوب، نیازهای بازار را تامین می‌کنند. شرکت‌های برتر، بازار می‌سازند.
12. بهترین شکل تبلیغات قابل تصور، حرف‌هایی است که مشتریان راضی در مورد شما می‌زنند.
13. خیلی مهم است که انتخاب درست استراتژیک را به انتخابی که به سرعت سود می‌دهد، ترجیح دهیم.
14. شرکت‌ها بیشتر به هزینه‌ی انجام دادن کارها فکر می‌کنند. آنها به هزینه‌ای که به خاطر انجام ندادن کارها متحمل می‌شوند، توجه ندارند.
15. سهم بازار را نخرید. فکر کنید که چگونه می‌توانید سهم بازار را به دست بیاورید.

معرفی کتاب " از هیچ تا همه چیز" ...

«جهان به کسانی تعلق دارد که از گِلی شدن دست‌های خود هراس ندارند»
 

داستان هاروارد شولتز به وضوح یادآور موفقیت است، موفقیتی که نه فقط با عزم و اراده فردی، بلکه با مشارکت و همکاری حاصل شد. دیدن دستاوردهای بعدی او باید بسیار هیجان انگیز باشد.  «بیل گیتس»

 

اثری برجسته تاثیرگذار از مدیر و مدیرمسئول دیرینه استارباکس درباره مسئولیت‌های جدید رهبران، کسب‌و‌کار‌ها و شهروندان در دنیای امروز از نگاه شخصی او به کار و زندگی.

هاروارد شولتز در کتاب از هیچ تا همه چیز به دنبال پاسخ برای سوالاتی می‌گردد که امروز برای هر جامعه‌ای ضروری هستند؛ 

ما چه  چیزی را مدیون یکدیگر هستیم؟ چه وظیفه‌ای در قبال هم داریم؟ چگونه می‌توانیم انگیزه‌ها، نبوغ و حتی دردهای خود را به چیزی معنادارتر از موفقیت فردی پیوند بزنیم؟ وظیفه ما در جایی که کار و زندگی میکنیم، چیست؟

از هیچ تا همه چیز با روایتی در هم پیچیده از خاطرات بی‌پرده، داستان پرفرازونشیب تلاش و مسئولیت پذیری، و اثباتی بر اینکه آدم‌های عادی نیز می‌توانند کارهای غیرعادی انجام دهند؛ نمای پشت صحنه‌ای از تلاش‌های بی‌چون‌و‌چرای هاروارد شولتز برای به چالش کشیدن نظریات کهنه درباره نقش تجارت جهانی امروز است.

شولتز و همکارانش در طول دوران حرفه‌ای فعالیت خود از بیمه خدمات‌درمانی و کمک هزینه تحصیلی دانشگاه برای باریستاهای نیمه‌وقت گرفته تا مسائل بحث برانگیزی مانند نژاد و پناهندگی را نیز با همان حساسیت و خلاقیتی که در خصوص قهوه نشان می‌دادند، خطاب قرار دادند. این کتاب در قلب خود روایت الهام بخش و امیدوارکننده حقیقتی است که وقتی برای هدفی بزرگ‌تر از اهداف شخصی خودمان برمی‌خیزیم، سخن می‌گوییم و دست به دست هم می‌دهیم، اتفاق می‌افتد.

 

در قسمتی از کتاب می‌خوانیم:

آن‌ها به تماس‌هایم پاسخ نمی‌دادند. تلفن را روی من قطع می‌کردند. با بدبینی یا تردید با من مواجه می‌شدند و می‌گفتند بعداً به من پاسخ خواهند داد، اما چنین نمی‌کردند. بعضی از آن‌ها که خود را آگاه‌تر از من می‌دانستند، نصیحت می‌کردند که ایدة ساخت اسپرسوبار و فروش نوشیدنی‌های عجیب در فنجان‌های کاغذی احمقانه است و درواقع من را احمق خطاب می‌کردند. برخی از تجار موفق سیاتل ایدة من را مسخره کردند و فروتنانه به دلایل شکست آن اشاره کردند. افراد بسیاری دست رد به سینه‌ام زدند. گاهی اوقات پیش از ملاقات با سرمایه‌گذاران احتمالی چند دقیقه قدم می‌زدم تا قدری آرام شوم.

باور کردن انتقادها بسیار آسان بود. اما من کوتاه نمی‌آمدم. اعتقاد نداشتن دیگران به رؤیاهای شما به معنای ناممکن بودن آن‌ها نیست.

در طول یکی از جلسات گفتم: «بسیار مهم است که به ریشه‌های قدیمی کسب‌وکارمان بازگردیم. بیایید دوباره دست‌به‌کار شویم و دست‌هایمان را گِلی کنیم!» این را درحالی‌که دستانم را مقابل آن‌ها گرفته بودم، عنوان کردم. گِلی کردن دست‌ها به شعاری تبدیل شد که همیشه تکرار می‌کردم. درواقع، یک روز درحالی‌که از بخش معماری و طراحی فروشگاه‌های استارباکس عبور می‌کردم، پوستری توجه مرا به خود جلب کرد. تصویری از یک جفت دست گِلی با این نوشته، «جهان به کسانی تعلق دارد که از گِلی شدن دست‌های خود هراس ندارند». درخواست کردم تا پوستر را قرض بگیرم و آن را با خود تا طبقة هشتم بردم و بر دیوار اتاق هیئت‌مدیرة تیم اجرایی آویختم تا هر بار که جلسه‌ای داشتیم، تیم اجرایی استارباکس بتواند آن را ببیند.

گِلی کردن دست‌ها همچنین به این اشاره داشت که بدانیم قدرت و موفقیت کسب‌وکارمان از کجا نشئت گرفته است. منشأ آن اتاق هیئت‌مدیره نبود، بلکه این موفقیت از پایین‌ترین مرتبه، یعنی فروشگاه‌ها و مدیران و باریستاهای آن، حاصل می‌شد.

 

 

شناسنامه

شابک

9786222201722

نام کتاب

از هیچ تا همه چیز

نام اصلی

From the Ground Up

نویسنده (ها)

هاروارد شولتز

مترجم (ها)

الهام شریف

موضوع کتاب

موفقیت و مدیریت

قطع

رقعی

صفحات

447

تاریخ چاپ

سال 1399

نوبت چاپ

چاپ دوم

سال چاپ اول

1399

درباره 12 درس موفقیت از زبان مدیر استارباکس Howard Schultz ...

درباره 12 درس موفقیت از زبان مدیر استارباکس Howard Schultz ...

 

    کافه‌ای در سال 1971 میلادی در بازار تاریخی پایک پِلِیس (Pike Place Market) در شهر سیاتل افتتاح شد. اکنون این کافه‌ی کوچک قدیمی به معروف‌ترین کافه‌ی دنیا تبدیل شده است. مدیرعامل این برند، درباره 12 درس موفقیت توضیح می دهد. با یوکن همراه باشید.

    قهوه‌ی استارباکس 21 هزار شعبه در 65 کشور دنیا دارد و به عنوان معروف‌ترین و رو به رشدترین کمپانی‌های آمریکایی شناخته می شود. جالب است بدانید، این شرکت در سال 1994، 425 شعبه داشت و به سرعت در سال 2013 به 19767 شعبه رسید. در ادامه‌ی مقاله به شما می گوییم قهوه‌ی استارباکس چطور این پیشرفت فوق‌العاده را تجربه کرد؟ هاوارد شولتز (Howard Schultz)، مدیرعامل موفق این برند، درباره موفقیت‌های قهوه استارباکس توضیح می دهد.

هدف و مأموریت خود را به روشنی تعریف کنید

    قهوه‌ی استارباکس تنها یک مأموریت داشت: "الهام بخشیدن و تغذیه‌ی روح آدمی". این مأموریت در طول چهل سال در خدمت کمپانی قهوه‌ی استارباکس بوده است. استارباکس تنها یک کافه برای قهوه خوردن نیست، بلکه هر کسی می تواند در بین سختی‌های روزانه به این کافه بیاید و زنگ تفریحی داشته باشد. این کافه، جای خوبی برای دورهمی های دوستانه و قرار ملاقات‌های کاری است. کافه استارباکس همیشه در نظر داشته تجربه‌ی منحصر به فردی به مشتریان خود دهد، بدون توجه به این که چه سن، تخصص و فرهنگی دارند. این استارباکس کافه را مکانی برای خوش گذرانی، آرامش داشتن و کارکردن معرفی می کند.

با مشتریان خود وارد رابطه شوید

    اگر برای اولین بار به کافه قهوه‌ی استارباکس بروید، با سؤالاتی از جانب پیش خدمت‌ها رو به رو خواهید شد. مثلاً "چطور می توانم کمکتان کنم؟" یا "نوشیدنی خاصی مدنظرتان است؟". این سؤالات ساده به منظور خدمات دهی به مشتریان پرسیده می شود و بازاریاب‌ها هم باید نحوه استفاده‌ی بهینه از آن را یاد بگیرند. وقتی دقیقا بدانید مشتری به دنبال چه چیزی است، در تصمیم گیری درست به او کمک خواهید کرد.

مشتریان و کارمندان خود را بشناسید

اگر همیشه به یکی از شعب قهوه استارباکس بروید، باید خیالتان راحت باشد پیش خدمت نام و سفارش موردعلاقه‌تان را می داند. این ترفند بسیار کوچک، بهترین مشوق برای مشتریان و تجربه‌ای ماندگار و به‌یادماندنی خواهد بود که باعث خوشحالی آن‌ها می شود.

علاوه بر آن، لازم است کارمندان خود را هم بشناسید. اگر کارمندانتان را نشناسید، متوجه نمی شوید چه چیزی برای مشتریانتان سرو خواهند کرد. یکی از کارمندان استارباکس برای اولین بار فراپاچینوی سیگنچر را با نام دینا کمپیون درست کرد.

نوآوری داشته باشید

شرکت قهوه‌ی استارباکس به هدف اولیه خود پایبند هست، اما خیلی هم نوآوری دارد. این برند در سال 2010 میلادی، طرح "اینترنت وای فای رایگان" را اجرا کرد تا به نیاز مشتریان پاسخ دهد. وقتی متوجه شد خیلی از مشتریان تمایل دارند قهوه‌ی خود را داخل منزل سرو کنند، سرویس قهوه‌ی فوری را ارائه داد که قهوه را درب خانه با دستگاه وِریسمو درست کرده و تحویل مشتری می دهد. جالب است بدانید، قهوه‌ی استارباکس این امکان را در اختیار مشتریان قرار داده که هزینه را از طریق اپلیکیشن آیفون بپردازند.

پس قهوه‌ی استارباکس به همان میزان که به مأموریت و اصالت خود پایبند است، بسیار انعطاف پذیر بوده و همگام با تغییرات و نیازهای مشتریان گام بر می دارد.

مسئولیت پذیر باشید

اگر مرتکب اشتباهی می شوید، باید مسئولیت آن را بپذیرید. مثلاً در قهوه‌ی استارباکس اگر سفارش مشتری اشتباه سرو شود، بی‌هیچ سؤال و پرسشی سفارش درست را دریافت خواهد کرد. کارمندان قهوه‌ی استارباکس این طور آموزش دیده اند که هر بار بهترین تجربه را در اختیار مشتریان قرار دهند. این همان پذیرش مسئولیت اشتباهات احتمالی است. هر فردی ممکن است اشتباه کند، اما مهم این است با قبول اشتباه، رفتاری درست از خود نشان دهیم.

 

برخلاف مسیر رودخانه حرکت کنید

در خیلی از کشورها، قهوه‌ی استارباکس بر سر هر تقاطعی یک شعبه دارد. پس این برند برخلاف رقیبان، تمرکزی روی الگوی ترافیکی، لوکیشن و خصوصیات جمعیت شناختی ندارد. استارباکس تمام مناطق خالی را تحت پوشش خود در آورده است. هر چند در ابتدا تصور می شود این استراتژی، نتیجه‌ی عکس داشته باشد؛ اما این حرکت جسورانه به قهوه‌ی استارباکس کمک کرد تا از رقیبان جلو بزند.

گاهی لازم است برخلاف جهت بازار گام بردارید و کاری انجام دهید که دیگر شرکت‌ها به آن فکر نمی کنند یا قدرت انجامش را ندارند. شاید این کار ریسک بالایی داشته باشد، اما قطعاً منافع چشمگیری برای شرکت به ارمغان خواهد آورد.

از قدرت شبکه‌های اجتماعی بهره ببرید

شبکه‌های اجتماعی نقش مهمی در بازاریابی امروزی و فروش بیشتر دارند؛ اما چطور می توانیم حضور مؤثرتری در فضای مجازی داشته باشیم؟ اکنون قهوه‌ی استارباکس از شبکه اجتماعی اینستاگرام استفاده کرده تا برند خود را معرفی کند. البته این شرکت از شبکه‌های اجتماعی تنها برای معرفی محصولات استفاده نکرده، بلکه با اشتراک گذاری تصاویر مشتریانی که از استفاده‌ی قهوه‌ی استارباکس لذت می برند، اشتیاق بیشتری در مخاطبان به وجود آورده است.

پس برای پیشرفت شرکت خود نیاز به حضور در فضای مجازی خواهید داشت. البته مهم این است برنامه‌ی کار درستی برای برند خود پیدا کنید و مطمئن شوید مخاطبان به برندتان علاقه‌مند شده‌اند.

به جزئیات توجه کنید

باید به تمام جزئیات دقت کنید، زیرا همه چیز مهم است. حسابداران قهوه‌ی استارباکس پیشنهاد دادند دستمال توالت از دولایه به تک لایه تغییر پیدا کند تا شرکت هزینه‌های خود را به طور قابل توجهی کاهش دهد، اما مدیران این پیشنهاد را قبول نکردند. مدیران استارباکس معتقد بودند گذاشتن دستمال یک لایه با تصویر برند قهوه‌ی استارباکس منطبق نیست، زیرا به عنوان "لوکسِ مقرون به صرفه" شناخته می شود.

شرکای خوبی انتخاب کنید

قهوه‌ی استارباکس در سال‌های اخیر برای خود شرکایی انتخاب کرده تا کسب و کارش را توسعه دهد. مثلاً در سال 1993 میلادی با یکی از کتاب فروشی‌های آمریکا با نام بارنز و نوبل (Barnes & Noble) وارد همکاری شد تا در فروشگاه‌های کتاب محصولات قهوه‌ی استارباکس را ارائه دهد. این استراتژی بسیار مؤثر بود، زیرا هیچ چیز بیشتر از قهوه هنگام مطالعه کردن نمی‌چسبد.

استارباکس همکاری دیگری هم با اپل داشته است. اپل از سال 2006 میلادی در اپلیکیشن آی تیونز (iTunes) آهنگ‌هایی را ارائه می دهد که فقط در استارباکس می‌توان آن‌ها را گوش داد. قهوه‌ی استارباکس با شرکت‌های دیگری هم وارد همکاری شده تا به پیشرفت خوبی برسد.

 با شرکت‌های مکمل همکاری کنید یا سازمان‌های خیریه، تفاوت ندارد، در هر صورت همکاری با دیگر شرکت‌ها به شما کمک می کند تا به سرعت پیشرفت کنید و خود را بازاری جدید معرفی کنید.

همیشه باثبات باشید

ثبات عامل مهمی است که می‌تواند باعث وفاداری مشتریان شود. اگر در یک بازه‌ی زمانی، محصولات و خدماتی باکیفیت ارائه دهید، از آن پس مشتریان از شما می خواهند همین سطح از محصولات و خدمات را داشته باشید. قهوه‌ی استارباکس توانست در این زمینه به پیشرفت خوبی برسد و همیشه کیفیت ثابت و خوبی به مشتریان تمام شعبه‌ها ارائه دهد. اگر به شعبه‌ی فرانسه استارباکس بروید و قهوه‌ی لاته سفارش دهید، دقیقا همان طعمی را تجربه می کنید که در شعبه‌ی نیویورک سرو می شود.

سازگار با محیط شوید

قهوه‌ی استارباکس باید ثبات خود را حفظ کند، اما در عین حال تطبیق پذیری با محیط محلی هم بسیار مهم است؛ یعنی با این که قهوه‌ی موردنظر همان طعم اصیل را دارد، اما هر شعبه با شعبه‌ی دیگر متفاوت است. قهوه‌ی استارباکس توانسته به مخاطبان خود این حس را بدهد که بیشتر یک برند محلی است تا برند ملی.

مدیران خوبی انتخاب کنید

قهوه‌ی استارباکس در سال 2007 میلادی دچار مشکل شد. شرکت در مسیر اشتباهی قدم برداشته بود. دنبال کردن سود اولویت اصلی شرکت شده بود؛ در حالی که دلیل حضور استارباکس در بازار، این نبود. مدیریت برند قهوه‌ی استارباکس گفت: "ما در کسب و کار خود هستیم تا سطح توقعات مشتریان را بالاتر ببریم".

شولتز، مدیرعامل قهوه‌ی استارباکس، 10 هزار نفر از مدیران استارباکس را در نیو اورلان جمع کرد تا با سخنرانی چهار روزه‌ی خود الهام بخش آن‌ها باشد. مدیران استارباکس با اشتیاق و انرژی بیشتر به سرکار خود بازگشتند. در این راستا برند استارباکس در سال 2013 به سودآوری بیشتری دست یافت. پس هر کسب و کار موفقی برای تجدید قوا به رهبری بزرگ و شایسته نیاز دارد.

 

داستان یک رستوران درسهایی از موفقیت و شکست :

 

 

در سال ۱۹۸۴ در ونکور کانادا عده ای از معلمان مدرسه، رستوران معمولی را که ورشکست شده بود خریداری کردند. این رستوران در زیرزمینی در کنار یک دانشگاه دانشگاه بزرگ واقع شده بود. این معلمان پول کافی نداشتند تا رستوران را تعمیر و بازسازی کنند. آنها با تمیز کردن محل، و حداقل امکانات، رستوران را راه اندازی کردند. در کنار این رستوران، رستورانهای بزرگ و معروفی وجود داشتند که رقابت با آنان کار آسانی نبود.

این رستوران تنها در یک صورت می توانست به موفقیت دست یابد و آنهم داشتن ایده ای کاملا نو و متفاوت بود تا مشتریان را به آنجا سرازیر کند. معملمان وقتی دیدند که با غذای بهتر نمی توانند رقابت کنند، ایده بسیار جالب بکار گرفتند. آنها شروع به جمع اوری ۸۰ نوع نوشابه از کشورهای مختلف کردند و سپس تابلوی بزرگی بر در رستوران نصب کردند که روی آن نوشته شده بود. “دور دنیا با ۸۰ نوشابه مختلف”. آنها دفترچه ای مانند گذرنامه درست کردند و هنگامی که میمانان نوشیدنی کشور خاصی را سفارش می دادند، در گذرنامه آنها، مهر آن کشور اضافه می شد. افرادی که ۴۰ نوع مختلف نوشیدنی را آزموده بودند، یک لیوان بسیار زیبا هدیه می گرفتند. و افرادی که تمامی ۸۰ نوشابه را سفارش داده بودند، یک تیشرت مخصوص هدیه می گرفتند و همچنین عکسشان بر دیوار رستوران نصب می شد.

آنها خبرنامه ای درست کردند که فقط در رستوران توزیع می شد. غذای آنها همبرگر و سیب زمینی سرخ کرده بود. وقتی فردی وارد رستوران می شد با استقبال گرم کارکنان روبرو می شد. آنجا یک رستوران بود، ولی نقطه قوت آنها غذاها نبود بلکه نوشیدنی های متنوع بود. مدیران رستوران هر روز بین میمانان حاضر شده و خود را معرفی کرده و نظرات مشتریان را جویا می شدند.

یکی از دلایل مهم موفقیت رستوران نزدیکی آن به دانشگاه بود. با اینکه غالب دانشجویان پول کافی برای خرید نوشابه های گران قیمت نداشتند، ولی جذابیت تجربه نوشابه های جدید باعث شده بود که بسیاری از آنها با جمع آوری پولهایشان و صرفه جویی در موارد دیگر به این رستوران مراجعه کنند.

با رشد سریع این رستوران بانکهای زیادی علاقه مند به دادن وام شدند تا شعبات جدیدی افتتاح شوند. در مدت کوتاهی ۶ شعبه جدید راه اندازی شد. در اینجا بود که صاحبان رستوران اشتباهاتی را انجام دادند. شعبات جدید بسیار شیک تر و تجملی تر بودند، ولی هیچکدام از آنها در نزدیکی دانشگاه واقع نبود پس آنها شروع به تبلیغ در گرانترین برنامه های رادیویی کردند.

آنها منوی خود را متنوع تر نمودند. حتی غذاهایی با ادویه های خاص به منو اضافه کردند. ولی پس از مدتی کیفیت غذاها کاهش یافت. دلیل آن شلوغی رستوران و مشغله زیاد مدیران بود. آنها شروع به استفاده از پنیرهای ارزانتر کردند تا سودشان بیشتر شود. پس از مدتی تعداد نوشابه ها کاهش یافت، بطوری که نیمی از انواع نوشابه های منو، موجود نبود. آنها چاپ گذرنامه را متوقف کردند. بر تعداد مشتریان ناراضی افزوده شد، ولی مدیران وقت نداشتند که به انتقادات آنان گوش کنند. پس از مدتی این رستورانها ورشکست شده و تعطیل شدند.

درسهایی که می آموزیم:

۱- همواره به مشتریان نزدیک بمانید.

زمان کافی اختصاص دهید تا نظرات مشتریان را در مورد غذا و کیفیت خدمات ارائه شده جویا شوید. با برگزاری نظرسنجی، به نقاط قوت و ضعف خود از دید مشتری پی ببرید. نرمن برینکر یک رستوراندار موفق، هر روز بعنوان ناشناس به پارکینگ رستوران می رفت و از میهمانانی که در حال خروج بودند، نظراتشان را می پرسید. او حتی به رستورانهای رقیبان مراجعه می کرد و نظرات میمانان را جویا می شد. اگر رستورانی جمع آوری نظرات میمانان را متوقف کند، احتمال شکست خود را چندین برابر می کند.

۲- اگر کیفیت غذا و خدمات پایین باشد، تمامی روشهای بازاریابی دنیا هم نخواهد توانست مشتریان همیشگی ایجاد کنند.

سود اصلی رستورانها در مشتریان ثابت آنهاست. پس سعی کنید برای هر مشتری تجربه لذت بخشی بیافرینید تا او را وادار به مراجعات بیشتر کنید.

۳- عوامل موفقیت خود را بشناسید و آنها را هیچگاه متوقف نکنید.

پیروزی، شما را شکست ناپذیر نخواهد ساخت. پیروزی باید شما را هوشیارتر سازد. اگر ایده را پیاده سازی می کنید و پاسخ مناسبی می گیرید، آن ایده را براحتی کنار نگذارید. همواره در حال آزمایش ایده های جدید و ارزان باشید.

 

مزایای تاسیس باشگاه مشتریان برای رستوران ها

 

1. وفادار سازی مشتریان با عضویت آن ها و ترغیب به خرید مجدد با پیاده سازی سناریو های جذاب از جمله مزایای داشتن باشگاه مشتریان می باشد.
2. تاسیس باشگاه مشتریان منجر به حفظ مشتریان شده و تاثیر مستقیمی در کاهش هزینه های تبلیغاتی خواهد گذاشت در واقع این نکته مهم در علم بازاریابی که هزینه ی جذب مشتری جدید ۶ تا ۱۱ برابر مشتریان فعلی برای مجموعه هزینه در بر خواهد داشت گواه بر این امر می باشد.
3. شناخت بهتر مشتریان: در باشگاه مشتریان امکان سطح بندی و دسته بندی مشتری با توجه به میزان خرید و تعداد مراجعه وجود دارد که منجر به شناخت بهتر مشتری می شود.
4. ارتباط و تعامل سازنده با مشتری:با تاسیس باشگاه مشتریان روابط بین مجموعه و مشتری بواسطه ی شناخت بهتر مجموعه از مشتری با داشتن اطلاعات خرید مشتری و همچنین ایجاد حس وفاداری در مشتری رشد خوبی پیدا می کند و منجر به دریافت پیشنهادات و انتقادات سازنده ای خواهد شد که در پوشش دهی نقاط ضعف و قوت تاثیر بسزائی خواهد داشت.
5. امکان مدیریت رفتار مشتریان با توجه به کنترل خرید ها و تعداد مراجعات و میزان خرید ها ی آن ها شکل بهتری به خود می گیرد و برخورد و ایجاد انگیزه در مشتریان را می توان سیاست گذاری نمود.
6. باشگاه مشتریان در بلند مدت مانند ابزار تبلیغاتی برای مجموعه کار می کند و اعضای باشگاه مبلغین مجموعه خواهند شد و حس رضایت خود را به دیگران انتقال می دهند.
7. افزایش سهم بازار: وفاداری و حفظ مشتریان هدف اصلی در تاسیس باشگاه مشتریان می باشد که این مهم منجر به گرفتن سهم بیشتری از بازار خواهد شد.
8. برگزاری جشنواره های فروش در باشگاه مشتریان راحتتر و با مدیریت بهتری شکل می گیرد و دلیل آن داشتن اطلاعات دقیق و درست از مشتریان می باشد.
9. ترغیب به خرید و افزایش فروش: در باشگاه مشتریان امکان سطح بندی مشتریان در سطوح مختلف همانند طلائی، نقره و برنزی و امثال آن باعث می گردد تا مدیریت مجموعه با نگاه دقیقتری بتواند مشتریان سطوح پائین تر را با پیشنهادات ویژه در صعود به سطوح بالاتر ترغیب نماید و همچنین مشتریان سطوح بالائی را با پاداش های خاصی حفظ نموده و ارزش گذاری درستی انجام پذیرد که تمامی این عوامل بر افزایش فروش تاثیر خواهد داشت.
10. تعامل با دیگر مجموعه های دارای باشگاه: در باشگاه مشتریان به واسطه ی اطلاعات دقیقی که از مشتریان دریافت شده میتوان پاداش خریداران را خرید از دیگر مجموعه ای در نظر گرفت و دادن اعتبار خرید امکان مصرف اعتبار را در یک مجموعه در قالب رفاهی و تفریحی و یا ... امکانپذیر نمود که این مهم قدرت انعطاف در مدیریت مشتریان را بالا خواهد برد.

با کتاب «جشنواره مغول» آشنا شوید؛

 

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «جشنواره مغول» نوشته سلما یوسف حسین در ۲۲۴ توسط  Roli Books منتشر شده است. نویسنده به عنوان مشاور غذایی در طول تحقیق خود به بسیاری از شهرهای منطقه آسیای میانه اعم از تاشکند، بخارا و سمرقند سفر کرده و حتی وجود غذاهایی از قبیل ماکارونی و اسپاگتی و رشته در میان غذاهای دوران مغول را کشف و ثابت کرده است. نویسنده در این باره اعلام می‌کند که هنگامی که اورنگ زیب امپراطور گورگانی پدر خود را یعنی شاه جهان از حکومت برکنار و او را زندانی کرد و به پادشاه پیشین اجازه میدهد که تنها یک غذا را برای مصرف روزمره خود انتخاب کند و جالب است که شاه جهان نخودچی را انتخاب می‌کند. اما در دوران حکومت شاه جهان سفره غذای وی همواره متنوع بود و کوفته، پلو در هفت رنگ و غیره طبخ می‌شد. برای مثال نیمی از برنج را در آب انار و نیمی دیگر را در آب ساده پخت می‌کردند و سپس آنرا با یکدیگر مخلوط می کردند. این نوع پلو را پلوی یاقوتی می‌نامیدند. 

نویسنده با استفاده از تحقیق کامل و جامع خود کتابی را با عنوان «جشنواره مغول» که درباره تاریخچه غذاست با اتکا به دستور پخت سفره شاه جهان تالیف کرده است. کتاب مذکور متشکل از هشت فصل است و دارای دستور پخت انواع مختلف از نان، آش، بریانی، خورشت و چاشنی‌هاست. نویسنده در آخرین فصل کتاب ضمن اظهار تاسف از اینکه هیچ منبع موثقی برای مرباها و ترشی جات پیدا نکرده است اعلام می‌کند که هیچ منبع یا کتابی در اختیار نیست که شاه جهان و پادشاهان سلسله گورکانیان برای صبحانه و عصرانه کدام مربا و ترشجیات را استفاده می‌کردند.

طولانی‌ترین فصل کتاب به چگونگی پخت ۵۰ نوع پلو اختصاص دارد. در این فصل آمده است که برای نارنج پلو از خورشت گوشت با افزودن طعم پرتقال استفاده شده است. در زرد پلو از هل و کشمش سرخ شده به برنج بهره گرفته‌اند.

خانم سلما یوسف حسین در کتاب خود عنوان می‌کند که طباخان دربار پادشاهان گورکانی خلاق بودند و با یکدیگر رقابت می‌کردند. خشکبار در بسیاری از غذاها وجود داشته است چراکه در آسیای میانه به راحتی در دسترس مردم بوده است. پادشاهان گورکانی در هند از سبزیجات، حبوبات و میوه‌های تازه استفاده می‌کردند. لذا در خوراکی‌ها از میوه جات که در شبه قاره به وفور بدست میآمد همچون هندوانه، انبه، پرتقال و غیره استفاده می‌شد. لازم به ذکر است که آشپزها برای پخت و پز غذاها از آب خالص باران و آب رودخانه‌ها بهره می گرفتند.

خانم  یوسف حسین دارای مدرک کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی است و از سال ۱۹۶۴ ترجمه متون زبان و ادبیات فارسی را که در کاخ‌ها و قصرهای گورکانیان بودند، به عهده داشته است. هنگامی که او در حال ترجمه این متون بود تصمیم مگرفت که کتابی درباره غذاهای سنتی آن دوره را به رشته تحریر درآورد. وی پس از مدتها به کتاب قدیمی با عنوان «الوان نعمت» دستپیدا می‌کند که مجموعه‌ای از دستورهای پخت و پز در زمان امپراطوری جهانگیر بود. خانم حسین پس از تحقیقات و بهره برداری و ترجمه از آن کتاب، اثر خود را به رشته تحریر در می آورد و در سال ۲۰۰۸ جایزه بهترین کتاب سال را دریافت می‌کند.

وی در اثر خود می آورد که سرآشپزهای دربار برای آنکه فواید غذایی برای مغز و سلامت پادشاه بیشتر شود با اطبا به صورت مرتب مشورت می‌کردند. خانم حسین با بیش از بیست سال تجربه به عنوان مشاور غذایی معتقد است که آنچه که به غذاهای مغولی امروزی معروف است با خوراکی‌هایی که در دوران گورکانی طبخ می‌شد بسیار تفاوت دارد و عنوان می‌کند که امروزه متاسفانه به نام غذاهای مغولی بشقابی پر از ادویجات سس و روغن را پیش روی مشتری می گذارند که هیچ سنخیتی با گذشتگان ندارد.  

رایزنی فرهنگی ایران در بمبئی این خبر را تهیه و تولید کرده است.    

تاثیر سیاست ( داخلی و خارجی ) بر گردشگری ایران

‏ گردشگری به عنوان صنعتی درآمدزا و پاک با منافع اقتصادی و فرهنگی وسیع در طول چند دهه گذشته مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است. به خصوص کشورهایی که دارای جاذبه‌های متنوع گردشگری هستند‎، از آن جمله گردشگری غذایی است که یکی از منابع بزرگ ارزآوری و اشتغال آفرینی به شمار می‌آیند که در دهه‌های اخیر مورد توجه بسیاری از کشورها از جمله همسایگان ایران قرار گرفته است. غذاهای سنتی هر منطقه نماد خرده‌فرهنگ‌ها و آداب‌ و رسوم مردم بومی آن منطقه است و گردشگری غذا به‌عنوان یک زیرمجموعه از گردشگری فرهنگی با هویت و جغرافیا و آداب ‌و رسوم یک ناحیه ارتباط دارد و در واقع غذاهای جذاب و معتبر می‌تواند گردشگران را به یک مقصد گردشگری مشخص سوق دهد، همانند گردشگرانی که بریانی را تنها در اصفهان تجربه می‌کنند.از سوی دیگر هزینه‌ای که گردشگران در سفر برای تهیه غذا می‌پردازند، یک‌سوم هزینه‌های کل سفر است که این رقم، درآمد خوبی از حضور گردشگر در یک منطقه برای میزبانان دارد و به بیان دیگر بعد از جاذبه‌ها و زیرساخت‌های گردشگری انواع غذاهای محلی و بومی هر منطقه می‌تواند به گردشگری منطقه رونق بدهد.در ایران با وجود پتانسیل‌های بی نظیر در این بخش، اما تازیانه‌های سیاست بخش ورود Food Tourism را نحیف نگه داشته و آنگونه که باید از این ظرفیت بالقوه استفاده نشده است. در سال‌های اخیر هم که به لطف برجام گشایش بزرگی در ورود گردشگران به ایران فراهم شد، باز دیری نپایید تا دگربار با بروز اختلاف سیاسی بین دولتمردان ایران با غرب موج ورود توریست‌ها را به شدت کاهش داد که خسارت کلانی متوجه کشورمان کرد. با خروج آمریکا از برجام  و برچیده شدن اندک ساز وکارهایی هم که برای این صنعت در پی برجام صورت گرفته بود ،افت فعالیت در صنعت شروع شد. علت اینکه ایران نمی‌تواند به گردشگری انبوه برسد “گره سیاسی” است. الان هم که ویروس کرونا و تبلیغات منفی در باب گردشگری ایران و ... بنابراین گره سیاسی معضل صنعت گردشگری است. با توجه به اینکه در کشورمان مدیریت دولتی در مقوله گردشگری مبتنی بر افزایش بهروری نیست، عملکرد بسیار ضعیف است، در حال حاضر حوزه‌های مختلف گردشگری در ایران بسیار برهم ریخته و آسیب شدیدی دیده است. گردشگری اصولا به چند عامل مهم در کشور ما نیاز دارد که به رونق برسد و به یک عنوان یک قدرت اقتصادی حتی بتواند به جایگزینی برای نفت تبدیل شود.

نخستین مورد از وظایف مهمی است که در این حوزه بر عهده دولت است که نمی توان از آن چشم پوشید ( حداقل در کشور کاملاً با مدیریت دولتی چون ایران )، و آن این است که باید گردشگران را نسبت به ایران آشنا و علاقه‌مند کند و همچنین باید بازار‌سازی و تاریخ، فرهنگ، طبیعت و میهمان‌نوازی ایرانیان را در بازارهای هدف معرفی کند.

دومین عامل، ضرورت حضور بخش های خصوصی در بازارهای هدف این صنعت عظیم و پولساز است. اینجاست که باید بازاریابی انجام شود که وظیفه بخش خصوصی است تا بتواند محصول بسترسازی شده را بفروشد.در اینجا ما می‌گوییم که بخش خصوصی باید وارد شود تا علاقمندان را جذب کند و به ایران بیاورد. اینها هم از طریق ورکشاپ، سمینارها و کنفرانس‌ها و… می‌تواند انجام شود‎.

نکته بعدی پس از فراهم شدن این زمینه‌ها به حرکت سوم که همانا حفظ بازار و بازارداری است، نیاز داریم. یعنی علاقمندان و گردشگران وقتی به ایران آمدند باید با زیرساخت‌ قوی مواجه شوند یعنی جاده، حمل و نقل، مراکز اقامتی، هتل‌ها و تربیت راهنمایان آموزش دیده و ...اگر این موارد ایجاد شوند ( تازه اگر ایجاد شوند ) می‌تواند گردشگری کشور را تقویت و بیشترین اشتغال را ایجاد کند و حتی این ظرفیت را دارد که جایگزین درآمد نفتی شود. تأثیری که گردشگری در رونق اقتصاد دارد در هیچ بخش دیگری وجود ندارد حتی در درآمدهای منتصب به نفت .‎‎ حالا شما بفرمایید آیا زیرساخت‌هایمان آماده است؟

در میان کسب و کارهای مختلف در جهان  عادلانه‌ترین درآمد در جامعه، درآمدی است که از صنعت گردشگری به دست می آید، چرا که  همه و همه از این صنعت بهره‌مند می‌شوند، حمل و نقل، هتل ها، متل ها، مسافرخانه ها، کافه و رستوران ها، بوم گردی ها، راهنمایان تور و ... به درآمدزایی می‌افتند.

فقدان همین زیرساخت ها است که نمی گذارد در ایران این صنعت شکل استاندارد بگیرد با نگاهی به چند کشور در چهار دهه پیش که از ما بسیار عقب تر بودند در این مقوله همانند مالزی، ترکیه، سنگاپور، امارات، قطر، عمان و ... در می یابیم فقط به لطف امکانات و زیرساخت‌های قوی است که توانسته اند این انبوه گردشگران را جذب کنند شاید برخی از دوستان بفرمایند که ما جنگ و تحریم را پشت سر گذاشتیم و ... و من می گویم که به ژاپن، آلمان، لهستان، فرانسه، ویتنام و دیگر کشورهای درگیر جنگ و تحریم هم نگاهی کنید که در کجا ایستاده اند، دو شهر هیروشیما و ناکازاکی بر اثر بمب اتمی چیزی جز تلی از خاک باقی نماند که هنوز هم از تأثیراتش زجر می کشند و حتی چندین سال تحریم بودند اما دولتمردانشان چگونه این تهدید را به فرصت تبدیل کردند؟؟؟ مطالعه کنید خودتان درخواهید یافت.

تبلیغات گردشگری ایران در جهان در حد صفر است، اما ایران یک کالا و جنس مرغوب است که معرفی آن به جهانیان فقط به عزم دولت و فرصت‌دادن به بخش خصوصی بستگی دارد، فکر و دانش و قدرت بخش خصوصی ایران از دیگر کشورها بسیار بسیار بیشتر است و می‌بینید که به رغم تنگنای سیاسی قبل از پاندمی کرونا چطور میلیون‌ها گردشگر را به ایران آوردند که همه اینها در سایه تلاش بخش خصوصی صورت گرفت‎، گردشگری را در ایران با کمترین سرمایه‌گذاری و در کمترین زمان می توانیم انجام بدهیم و از ظرفیت عظیم کشورمان برای ارز‌آوری و اشتغال استفاده کنیم‎ با نگاهی مدیریتی کلان و مثبت.

 

معرفی کتاب: کتاب راهنمای مطالعات غذایی

معرفی کتاب: کتاب راهنمای مطالعات غذایی

 

 

کتاب "راهنمای مطالعات غذایی‌" که توسط مورخ غذا، کِن آلبالا تالیف و تدوین شده است را می‌‌توان از جامع‌ترین و راهگشا‌ترین کتاب‌ها در حوزه ی مطالعات غذایی‌ tبه شمار آورد. این کتاب که برای اولین بار در سال ۲۰۱۴ به چاپ رسید، مجموعه ای است متشکل از چهار بخش و سی و چهار فصل که توسط چهل و یک نفر از صاحب نظران در حوزه‌های مختلف مربوط به غذا به رشته ی تحریر در آمده است.

 

در مقدمه ی این کتاب می‌‌خوانیم:

"مطالعات غذایی‌ را نمی‌‌توان در زمره ی رشته های آکادمیک جدید قرار داد، زیرا دانشمندان و محققان از دیرباز تا کنون به مطالعه ی‌ غذا در حوزه‌های مختلف پرداخته اند. اما با این وجود، تنها در بیست سال اخیر است که مباحث آکادمیک میان-رشته‌ای به طور جدی در موسسه‌های تحقیقاتی‌ و آموزشی و پژوهشی مورد تحقیق و بررسی‌ قرار گرفته است. مباحثی چون تامین و تهیه ی غذا، الگوهای خوراک، و به طور کلی جنبه‌های فرهنگی‌ غذا و غذا خوردن همگی‌ تنها در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته اند. شاهد این مدعا نیز ظهور رشته‌های دانشگاهی در این زمینه در سالهای اخیر و همچنین تعدد روز افزون ژورنال‌ها و مقاله ها، کنفرانس‌ها و سمینارها، و دایرةالمعارف‌های مربوط به موضوع غذاست. این کتاب، راهنمایی‌ است برای معرفی‌ و مرور بسیاری از رشته ها، روش شناسی‌‌ها و تئوری ها، پیشنهادات و کاستی‌های موجود، چشم انداز‌های تحصیلی‌ و شغلی‌، و همچنین منابع و مآخذ مورد نیاز در این حوزه."

از آنجا که غذا مفهومی‌ تک بعدی نیست و علاوه بر دیدگاه فیزیولوژیکی می‌‌تواند از بسیاری از دیدگاه‌های دیگر نیز مورد بررسی‌ و تحقیق قرار گیرد، این کتاب با معرفی‌ مهمترین و معمول‌ترین این دیدگاه‌ها و معرفی‌ مطالعات میان-رشته‌ای با موضوع غذا سعی‌ در هر چه روشن تر ساختن راه برای دانشجویان، پژوهشگران، و علاقمندان به موضوع غذا در حوزه‌های مختلف دارد.

کتاب به چهار بخش اصلی‌ تقسیم می‌‌شود که عبارتند از الف) مطالعات غذا در علوم اجتماعی‌ ب) مطالعات غذا در علوم انسانی‌ ج) غذا و مطالعات میان-رشته‌ای د) غذا و موضوعات خاص. 

در بخش اول که به مطالعات غذا در علوم اجتماعی‌ پرداخته است، هفت موضوع در هفت فصل بررسی‌ می‌‌شود.

فصل اول، "انسان شناسی‌ غذا" را مورد بررسی‌ قرار می‌‌دهد که در آن به خوردن و آشامیدن به عنوان فعالیتی فرهنگی‌ و اجتماعی‌ نگاه می‌‌شود. در این فصل مهمترین دیدگاه‌های تئوریک و مطالعات و پژوهش‌های انجام شده در این زمینه همچون نقش پخت و پز در تکامل انسان، تحقیقات باستان شناسی‌ جشن‌ها و ضیافت‌های باستانی، و نقش غذا در شکل گیری فرهنگ ملل مورد بررسی‌ قرار می‌‌گیرد و منابع آموزشی‌ و همچنین مالی برای تحقیق در این زمینه به خواننده معرفی‌ میشود. فصل دوم اختصاص به "جامعه شناسی‌ غذا" دارد. جامعه شناسی‌ همانطور که از نامش بر می‌‌آید، به مطالعه ی جوامع می‌‌پردازد. هر جامعه‌ای نیز غذا را تولید، فرآوری، و مصرف می‌‌کند. اینکه چه عواملی در انتخاب غذا نقش دارند و روابط اجتماعی‌ که حول محور غذا و تغذیه شکل می‌‌گیرد مبحثی است که در این فصل به آن پرداخته می‌‌شود و مطالعات انجام شده با موضوعات غذا و جامعه شناسی‌ فرهنگ، غذا و تئوری نمایندگی‌، غذا و مشکلات اجتماعی‌، غذا و سرمایه ی اجتماعی‌، غذا و خانواده، و جنبش‌های اجتماعی‌ غذا مرور می‌‌شود. همچنین رشته‌های موجود و دانشگاه‌های ارائه دهنده این رشته‌ها نیز معرفی‌ می‌‌شوند. فصل سوم به موضوع "غذا و ارتباطات" می‌‌پردازد. در این فصل دو تئوری مهم با موضوع غذا در حوزه ی ارتباطات بررسی‌ می‌‌شود: اول اینکه در ایجاد رابطه با خود و دیگران، غذا یکی‌ از مهمترین و مرکزی‌ترین جنبه هاست. و دوم اینکه ارتباطات عمومی‌ گسترده تر در جامعه توسط افراد یا گروه‌هایی‌ خاص کنترل می‌‌شود که این موضوع به هر چه بیشتر شدن مصرف غذا‌های ناسالم و کمرنگ تر شدن غذا‌ها و رسوم غذایی‌ در آن‌ جامعه می‌‌انجامد. به طور کلی‌ مطالعه ی غذا در بستر ارتباطات به این معنی‌ است که چه و چگونه معنی یا معنایی خاص از طریق غذا به مخاطب و جامعه ای ارسال و توسط آن جامعه تعبیر می‌‌شود. فصل چهارم به مرور پیشینه‌های تاریخی‌ و روش شناسی‌‌ها و تئوری‌ها با موضوع "روان شناسی‌ و غذا" می‌‌پردازد. اینکه چگونه مغز ما به مزه ها، بوها و مواد غذایی‌ مختلف واکنش نشان می‌‌دهد، چه خاطره هایی را برایمان زنده می‌‌سازد، و یا چه رفتارهایی را منجر می‌‌شود بخشی از مطالعات انجام شده در این زمینه هستند که در این فصل به آنها اشاره می‌‌شود. همچنین به مطالعات انجام شده در زمینه ی بیماری‌هایی‌ چون اختلال خوردن و یا چاقی اشاره ای گذرا می‌‌شود. فصل پنجم به "انسان شناسی‌ تغذیه" اختصاص دارد. انسان شناسی‌ تغذیه گاه با انسان شناسی‌ غذا اشتباه گرفته می‌‌شود. حال آنکه این دو تفاوتی‌ اساسی‌ با یکدیگر دارند. در حالی‌ که انسان شناسی‌ غذا به غذا به عنوان پدیده ای اجتماعی‌ و فرهنگی‌ نگاه می‌‌کند و آن را از چنین منظری مورد بررسی‌ قرار می‌‌دهد، انسان شناسی‌ تغذیه، غذا را به عنوان ساختاری اجتماعی می‌‌نگرد و تاثیر آن را در سامانه‌های زیستی‌ و بومی مطالعه می‌‌کند. مثلا اینکه چگونه الگوهای مصرف غذا و یا رسم و رسوم غذایی‌ خاص در جامعه‌ای باعث بهتر شدن رژیم غذایی‌ و در نهایت بهبود سلامت جسمی‌ آن جامعه می‌‌شود از موضوعاتی است که در انسان شناسی‌ تغذیه مورد بررسی‌ قرار می‌‌گیرد. در این بخش به توضیح این مقوله و معرفی‌ مؤسسات درمانی، آموزشی، دولتی و مهمترین سمن‌های موجود در این حوزه پرداخته می‌‌شود. در فصل ششم، "تغذیه ی سلامت جمعی‌" مرور می‌‌شود. این بخش با مرور پیشینه ی تاریخی‌ سلامت جمعی‌ از اوایل سال ۱۸۰۰ تا کنون آغاز می‌‌شود و با ارائه ی فهرستی از اهداف کنونی متخصصان تغذیه در حوزه غذا و سلامت جمعی‌ ادامه می‌‌یابد. تاثیر رژیم‌های غذایی‌ جدید بر ژ‌ن‌ها در یک جامعه در درازمدت و مطالعات انجام شده با این محورها، از دیگر مطالبی است که این فصل از کتاب به آن می‌‌پردازد. فصل هفتم مربوط به "باستان شناسی‌ غذا" است. این فصل، مباحث متعددی از جمله روش‌های آزمایشگاهی جهت بازآفرینی غذاهای باستانی، کارکرد غذا در دوره ی باستان، و همچنین روش‌های پخت و باز در این دوره را یادآور می‌‌شود. مطالعه ی غذا در ساختاری باستان شناسانه با توجه به بقایایی که از سرامیک، سنگ و چوب بر جای مانده است امکان پذیر است. همچنین اخیرا روش‌های پیشرفته ای مورد بهره برداری قرار گرفته است که به باستان شناس این امکان را می‌‌دهد که چربی‌ و دیگر مواد غذایی‌ بازمانده در ظرف‌های مکشوفه در حفاری‌ها را جدا سازد و با مطالعه ی آن به چیستی و چگونگی‌ پخت غذا‌ها در آن دوران پی‌ ببرد. بقایای خاک نیز می‌‌تواند در خود آثاری از گیاهان و سبزی‌هایی‌ که که هزاران سال قبل در آن کشت شده اند را به همراه داشته باشد. پیوند این شواهد و دیگر کشف‌های باستانی با آنچه از غذای‌ دوران باستان در اختیار داریم، می‌‌تواند دیدی جامع و نسبتا دقیق از غذای‌ دوران باستن ارائه دهد. در این فصل به این مبحث به طور مفصل پرداخته می‌‌شود.

در بخش دوم که به مطالعات غذا در علوم انسانی‌ پرداخته است، ده موضوع در ده فصل بررسی‌ می‌‌شود.

فصل هشتم از کتاب که در حقیقت اولین فصل از بخش دوم کتاب است، به بررسی‌ پدیده ی "ژورنالیسم غذا" می‌‌پردازد که بخصوص در دهه ی اخیر مورد توجه قرار گرفته است. ژورنالیسم غذا (یا غذانویسی) به هر نوشته ی غیر داستانی اطلاق می‌‌شود که موضوعاتی همچون تهیه و مصرف غذا، آشپزی، فرهنگ غذایی‌ و دیگر موضوعاتی که غذا در آن نقش محوری دارد را در مرکز توجه قرار داده باشد. این نوشته می‌‌تواند تاریخی‌، انتقادی، دستوری، تحقیقی، آموزشی، طنز، و یا حتی به شکل شرح حال و خاطره باشد. مثلا دستوری که در یک مجله برای درست کردن غذایی‌ خاص ارائه شده است، یا ستونی از روزنامه که به صورت روزانه یا هفتگی به معرفی‌ و پیشنهاد رستوران‌ها و کافه های مختلف می‌‌پردازد، یا یادداشتی در یک هفته نامه که نکته‌های مهم در خرید و نگهداری مواد غذایی‌ را یادآور می‌‌شود، و یا نوشته‌ای در اینترنت که به معرفی‌ کتاب یا وبلاگی با محوریت غذا می‌‌پردازد، همه و همه انواع مختلفی‌ از ژورنالیسم غذا هستند. در این فصل از کتاب به انواع گوناگون این پدیده اشاره می‌‌شود و بهترین نمونه‌های آن از نظر گذرانده می‌‌شود. فصل نهم از کتاب، "تاریخ فرهنگی‌ غذا" را مورد بحث قرار می‌‌دهد. در این فصل مباحث مطرح شده در مکتب آنال، تاریخ مارکسیستی بریتانیا، مطالعات انسان شناختی‌، و مطالعات مصرف با محوریت غذا مرور می‌‌شود. در حالی‌ که مطالعات پیشین اصولا تولید کنندگان غذا و مصرف کننده عوام را مرکز توجه خود قرار داده بودند، مطالعات جدید به ذائقه ی شخصی‌، زیبایی‌ شناسی‌ و غذای‌ اقلیت جامعه توجه کرده اند. در این فصل به روش شناسی‌‌ها و اصول تحقیق درباره ی غذا از منظر تاریخ فرهنگی‌ اشاره می‌‌شود. فصل دهم به بحث "تاریخ پخت و پز" می‌‌پردازد. تاریخ پخت و پز که یکی‌ از زیر شاخه‌‌های تاریخ غذا است، به بررسی‌ فرایند پخت و پز در میان گذشتگان، و چگونگی‌ تهیه و چیستی غذا‌های مورد مصرف می‌‌پردازد. برای این منظور، تاریخ پخت و پز، کتاب‌های آشپزی را به عنوان محور مطالعه قرار می‌‌دهد و در کنار آن از منابع دیگری چون کتابچه‌های راهنمای رستوران ها، منو‌های قدیمی‌، سفر نامه ها، و همچنین ابزار آشپزی قدیمی‌، نقاشی‌‌ها و آثار به جا مانده از تاریخ با محوریت غذا و دیگر منابع اینچنینی بهره می‌‌جوید. فصل یازدهم به "غذا در ادبیات" اختصاص دارد. اهمیت غذا در متون ادبی‌ نیز از موضوعاتی است که تنها در چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است. نقد ادبی‌ غذا و اینکه غذا در متون ادبی‌ و کلاسیک چه نقشی‌ داشته است و سمبل و نماد چه چیز یا چیزهایی‌ بوده است از موضوعات مورد طرح در این حوزه است. در این فصل به روش شناسی‌‌ها و مطالعات انجام شده با این موضوع پرداخت می‌‌شود. در فصل دوازدهم، به "فلسفه و غذا" پرداخته می‌‌شود. فلاسفه از زمان افلاطون تا کنون بحث غذا را در بحث‌های فلسفی‌ خود مطرح کرده اند. در این فصل رویکرد‌های فلسفی‌ با محوریت غذا از زمان باستان تا کنون برسی‌ می‌‌شود و جدیدترین روش‌ها و مطالعات انجام شده در این زمینه و همچنین جایگاه کنونی غذا در فلسفه بررسی می شود. در فصل سیزدهم از این کتاب، رابطه ی‌ "زبان شناسی‌ و غذا" و ارتباط تاریخی‌ و ساختاری میان این دو مورد بحث قرار می‌‌گیرد. زبان و ساختار‌های زبانی در طول زمان تغییرات بسیاری کرده اند. کلمات و عباراتی که فرآیند خوردن، آشامیدن، پخت و پز، و هضم را با آن توصیف می‌‌کنیم و همچنین نام غذا‌ها نیز از قاعده مستثنی نبوده و نیستند. بررسی‌ این دو در راستای‌ هم و کشف ارتباط میانشان، نتایج جالب توجهی‌ در بر داشته است که این فصل به مرور و معرفی‌ این نتایج که برگرفته از بهترین مطالعات انجام شده در این زمینه هستند، می‌‌پردازد. بحثی‌ که فصل چهاردهم این کتاب به این می‌‌پردازد، "غذا و الهیات" است. مطالعات موجود در این حوزه محدود به مطالعات دینی، انسان شناسی‌ اجتماعی و جامعه شناسی‌ است. در این فصل، رویکرد‌های جدیدی برای مطالعات بیشتر در این رابطه معرفی‌ می‌‌شود که از آن جمله می‌‌توان به نقش غذا در روزه داری در ادیان مختلف، غذا‌ها و نماد‌ها و معنیشان در ادیان الهی، و غذا و نقش آن در آیین‌های مذهبی‌ و دینی اشاره کرد. فصل پانزدهم از کتاب به "غذا و هنر" می‌‌پردازد. روش شناسی‌‌ها و تئوریهای آیکونوگرافی، سمبُلیسم، و طراحی با محوریت غذا معرفی‌ می‌‌شوند و چگونگی‌ نگرش به غذا و هنر به عنوان دو پدیده ی موازی بیان می‌‌شود. فصل شانزدهم، "غذا و فیلم" نام دارد که در آن تئوری‌ها و روش‌های کاوش غذا در هنر‌های نمایشی بیان می‌‌شود. در ادامه به برجسته‌ترین مطالعات و کارهای انجام شده در این زمینه پرداخته می‌‌شود و فیلم‌های سینمایی، مستندها، انیمیشن ها، بازی‌‌های رایانه‌ای با محوریت غذا، و همچنین برنامه‌های آموزشی آشپزی مورد بررسی‌ قرار می‌‌گیرند. فصل هفدهم از کتاب که موضوعی شبیه به فصل پیشین دارد، به بحث "غذا و تلویزیون" اختصاص دارد. این فصل غذا را به طور کلی‌ از منظر رسانه‌، و به طور اختصاصی در تلویزیون بررسی‌ می‌‌کند و نقش منفی یا مثبتی که این رسانه‌ به عنوان یکی‌ از محبوب‌ترین و قدرتمند‌ترین رسانه‌‌ها در نحوه ی خوراک و تغذیه ی یک جامعه ایفا می کند را مورد موشکافی قرار می‌‌دهد.

در بخش سوم که به غذا و مطالعات میان-رشته‌ای پرداخته است، نه موضوع در نه فصل بررسی‌ می‌‌شود.

اولین فصل از این بخش که فصل هجدهم از کتاب می‌‌شود، به معرفی "رشته‌های تحصیلی‌ با موضوع مطالعات غذایی‌" اختصاص پیدا کرده است. در این فصل تاریخچه ای از رشته‌هایی‌ که در این حوزه وجود داشته است و همچنین فهرستی از رشته‌های نوظهور همراه با دانشگاه‌هایی‌ که این رشته‌ها را ارائه می‌‌کنند ارائه شده است. فصل نوزدهم ارتباط میان "غذا و مطالعات آمریکایی‌" را از نظر گذرانده است و به مطالعات آمریکاشناسی‌ که در آن غذا نقش محوری داشته است اشاره کرده است. فصل بیستم به "فولکلور" اختصاص دارد و در آن غذا و مفهوم آن در ادبیات شفاهی‌ و همچنین حفظ و نگهداری ارزش‌ها و هویت‌های قومی و منطقه ای  از مهمترین نقش‌های غذا در مبحث فولکلور به شمار رفته است. فصل بیست و یکم، "موزه‌های غذا" را معرفی‌ کرده و شناسانده است. این موزه‌ها که در اقصی نقاط جهان با هدف‌ها و ماموریت‌های گوناگون ایجاد شده اند، بخشی از تاریخ یا فرهنگ غذایی‌ مردم سرزمین یا سرزمین‌هایی‌ خاص را حفظ و نگهداری کرده و به نمایش عموم می‌‌گذارند. فصل بیست و دوم، به "غذا و قانون" می‌‌پردازد. اینکه چه مطالعات و برنامه‌هایی‌ در جهت قانونگذاری در حوزه تولید و مصرف غذا، کشاورزی، سلامت غذا، غذا و محیط زیست، سلامت جمعی‌، دسترسی‌ به غذا، و سیستم‌ها و چرخه‌های مختلف غذایی‌ انجام شده و چه برنامه‌هایی‌ می‌‌تواند در دستور کار دولت‌ها و سازمان‌های مرتبط قرار گیرد. فصل بیست و سوم، "غذا و مطالعات جنسیت" بخصوص مطالعات زنان را مورد مطالعه قرار می‌‌دهد. غذا به عنوان صدای زن، مشکلات تغذیه ای زنان، لذت‌های تغذیه ای، آشپزی مردانه و زنانه، زندگی‌ نامه های خود نوشت زنان با موضوع آشپزی، غذا و خانه داری، نقش غذا در روابط زنان همجنس گرا، غذا و زنان سرپرست خانوار، غذا و هویت زنانه، و بسیاری از موضوعات مشابه دیگر در این فصل به بحث و بررسی‌ گذاشته شده اند. در فصل بیست و چهارم این کتاب، "هنر آشپزی و مدیریت خدمات غذا و نوشابه" مرور می‌‌شود. در این فصل به سه موضوع اصلی‌ پرداخته می‌‌شود. اول بحث آموزش آشپز‌های مسلط به آشپزی هم از جنبه‌های فنی و هم از جنبه‌های فرهنگی‌ و اجتماعی؛ دوم بحث مربوط به صنعت غذا و نوشابه و طراحی و بازاریابی محصولات غذایی‌ در این صنعت؛ و سوم ارائه ی مطلب و منابع آموزشی برای افراد شاغل در صنعت غذا و نوشابه. فصل بیست و پنجم کتاب به "غذا و مطالعات فرهنگی‌ و فرهنگ عامه" اختصاص پیدا کرده است و در فصل بیست و ششم نیز که آخرین فصل از بخش سوم کتاب است، مروری بر مقوله ی "غذا و نژاد" صورت گرفته است.

در بخش چهارم که به غذا و موضوعات خاص پرداخته است، هشت موضوع در هشت فصل بررسی‌ می‌‌شود.

در اولین فصل از این بخش که فصل بیست و هفتم کتاب را شامل می‌‌شود، مقوله ی "عدالت غذایی‌" مطرح می‌‌شود. مقوله ای که به بررسی‌ ناعدالتی‌های نژادی و اجتماعی‌ در تولید، توزیع، و مصرف غذا می‌‌پردازد و نقش غذا را در شکل گیری جنبش‌های اجتماعی‌ توضیح می‌‌دهد. فصل بیست و هشتم کتاب، "غذا و حقوق حیوانات" را به عنوان موضوع اصلی‌ خود قرار می‌‌دهد و تاثیر جنبش‌های دفاع از حقوق حیوانات را بر رژیم‌های غذایی‌ جوامع بررسی‌ می‌‌کند. همچنین مطالعات انجام شده با موضوع گیاه خواری و دیگر رژیم‌های غذایی‌ در این فصل مرور می‌‌شود. فصل بیست و نهم به "امنیت تغذیه ای" بخصوص در کشور‌های جهان سوم می‌‌پردازد و فصل سی‌ ام "غذای‌ مدارس" و به طور کلی‌ مؤسسات آموزشی و دانشگاهی را مورد مطالعه قرار می‌‌دهد و نقش غذا را در بهبود آموزش و پرورش دانش آموزان و دانشجویان خاطر نشان می‌‌سازد. فصل سی‌ و یکم مقوله ی "گردشگری غذا" را به عنوان یکی‌ از نو‌ترین مباحث در مطالعات غذایی‌ مطرح می‌‌کند و به اهمیت سیاست گذاری‌ها و برنامه‌های دولتی برای رشد و توسعه ی هر چه بیشتر این دو در کنار هم اشاره می‌‌کند. فصل سی‌ و دوم به "غذا و احساس" پرداخته و توضیح می‌‌دهد که چگونه طعم‌ها و غذا‌های گوناگون می‌‌توانند حس‌های مختلفی‌ در انسان بر انگیزانند. فصل سی‌ و سوم، "راهکارهایی در تحقیقات کشاورزی در قرن بیست و یک" را به خواننده ارائه می‌‌کند و در نهایت در فصل سی‌ و چهارم که آخرین فصل از این کتاب است "غذا و اصول اخلاقی‌" در تهیه و توزیع و مصرف غذا به عنوان موضوع اصلی‌ مطرح می‌‌شود.

 

 

از نوشته های دوست خوب و انسان شناسم امیر صیاد عزیز

http://anthropology.ir/node/27324